Δεν είναι λίγες οι φορές που ενώ τρέχετε ακούτε διάφορους ήχους να βγαίνουν από το σώμα σας, κυρίως από τα κόκαλά σας, που σας προκαλούν άγχος και φόβο για κάποιο επικείμενο τραυματισμό. Ο διακεκριμένος ορθοπαιδικός και δρομέας, Νίκος Μαρκέας μας εξηγεί τι μπορεί να συμβαίνει όταν το ισχίο αρχίζει και «χτυπάει», αναλύει τη σοβαρότητα της κάθε περίπτωσης του πόνου στο ισχίο ξεχωριστά και δίνει τη λύση!
Το κροτούν ισχίο! Όταν το ισχίο αρχίζει και χτυπά
Δεν είναι λίγες οι φορές που ενώ τρέχετε ακούτε διάφορους ήχους (ή κρακ) να βγαίνουν από το σώμα σας, κυρίως από τα κόκαλά σας, προκαλώντας άγχος και φόβο για τραυματισμό. Ο διακεκριμένος ορθοπαιδικός και δρομέας, Νίκος Μαρκέας μάς εξηγεί τι μπορεί να συμβαίνει όταν το ισχίο αρχίζει και «χτυπάει», αναλύει τη σοβαρότητα της κάθε περίπτωσης ξεχωριστά και δίνει τη λύση!
Η Ιατρική επιστήμη ορίζει ως «κροτούν ισχίο» την κατάσταση εκείνη όπου το ισχίο παράγει ήχο, ή δημιουργεί την αίσθηση της αναπήδησης κατά το βάδισμα, το τρέξιμο, ή στην αλλαγή θέσης του σώματος από την καθιστική στην όρθια στάση. Αν και δεν υπάρχουν αξιόπιστα επιδημιολογικά δεδομένα, γνωρίζουμε ότι εμφανίζεται συνήθως σε νεαρά άτομα που αθλούνται και συχνότερα στον γυναικείο πληθυσμό.
Τα αίτια του θορύβου στο ισχίο
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων ενοχοποιείται η κίνηση ενός μυός ή ενός τένοντα πάνω σε οστική προεξοχή στην περιοχή του ισχίου. Μην ξεχνάμε ότι ολόκληρος ο σκελετός διαθέτει συγκεκριμένες προεξοχές πάνω στις οποίες προσφύονται σύνδεσμοι και τένοντες μυών. Από τον γενικό αυτόν κανόνα δεν εξαιρείται φυσικά η περιοχή του ισχίου.
Ως συχνή αιτία για την παραγωγή θορύβου, θεωρείται η λαγονοκνημιαία ταινία που αναπηδά στον μείζονα τροχαντήρα, ενώ άλλοτε ευθύνεται η περιτονία του μεγάλου γλουτιαίου μυός. Σπανιότερα, ο τένοντας του λαγονοψοΐτη αναπηδά στο λαγονοκτενιαίο έπαρμα ή στην κεφαλή του μηριαίου. Άλλοτε, η ευθεία κεφαλή του ορθού μηριαίου (τετρακεφάλου) μυός αναπηδά στη μηριαία κεφαλή. Μπορεί όμως να είναι υπεύθυνη για το κροτούν ισχίο μια σπάνια εξωαρθρική αιτία, όπως ένα σηραγγώδες αιμαγγείωμα στη μάζα του μεγάλου γλουτιαίου μυός. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις ενοχοποιείται κάποια αιτία που εντοπίζεται μέσα στην άρθρωση. Έχουν απομονωθεί ελεύθερα οστεοχόνδρινα σωμάτια που επιπλέουν μέσα στο ισχίο παράγοντας ήχο σε κάθε κίνηση. Άλλοτε υπήρξε ένα οστεοχόνδρωμα, ή μια υμενώδης χονδρομάτωση.
Έχουν επίσης περιγραφεί περιπτώσεις, όπου αποκαλύφθηκε η ρήξη του επιχείλιου χόνδρου της κοτύλης.
Η τελευταία αυτή κατάσταση φαίνεται πως είναι συχνότερη σε παθολογικά ισχία, όπως σε ένα δυσπλαστικό ισχίο που δεν αντιμετωπίστηκε ποτέ, ή σε μια οστεοχονδρίτιδα της κεφαλής του μηριαίου οστού που έμεινε ανεγχείρητη.
Πώς γίνεται η διάγνωση του πόνου στο ισχίο
Το ιστορικό δίνει τις πρώτες χρήσιμες πληροφορίες για τη διαγνωστική προσέγγιση, αλλά η προσεκτική κλινική εξέταση είναι εκείνη που, με τη βοήθεια διαγνωστικών δοκιμασιών, μπορεί να αποκαλύψει τις συγκεκριμένες κινήσεις του ισχίου, οι οποίες οδηγούν στη χαρακτηριστική αναπήδηση.
Ο ακτινολογικός έλεγχος θεωρείται απαραίτητος, πλην όμως σε πολλές περιπτώσεις αντικαθίσταται από το δυναμικό Υπερηχογράφημα και τη Μαγνητική Τομογραφία.
Οι μέθοδοι αυτές θεωρούνται ιδιαίτερα χρήσιμες αν πρόκειται να αποκαλυφθεί ένα εξωαρθρικό ή ενδοαρθρικό αίτιο, καθώς και η ρήξη του επιχείλιου χόνδρου της κοτύλης.
Πώς αντιμετωπίζεται ο πόνος στο ισχίο
Η θεραπεία του κροτούντος ισχίου δικαιολογείται όταν υπάρχουν συμπτώματα, όπως πόνος, επώδυνη χωλότητα και δυσλειτουργία της άρθρωσης. Οι περισσότεροι ασθενείς ανακουφίζονται με την εφαρμογή συντηρητικής θεραπείας, όπως ανάπαυση και αποφυγή των δραστηριοτήτων που αναπαράγουν τα συμπτώματα. Συχνά χορηγούνται μη-στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα και εκτελούνται φυσικοθεραπείες. Εφ’ όσον έχει ενοχοποιηθεί η λαγονοκνημιαία ταινία για τη δημιουργία των ενοχλημάτων, συνιστώνται διατατικές ασκήσεις, ή ακόμη και η χειρουργική επιμήκυνση της ταινίας σε εμμένουσες περιπτώσεις. Αν έχει ενοχοποιηθεί ο τένοντας του λαγονοψοΐτη συνιστώνται ασκήσεις για τη διάτασή του. Εφ’ όσον τα ενοχλήματα επιμένουν, προτείνεται η επιμήκυνση του τένοντα, είτε στην κατάφυση στον ελάσσονα τροχαντήρα, είτε στη μυοτενόντια συμβολή, με εξαιρετικά αποτελέσματα σύμφωνα με τη βιβλιογραφία.
Στις περιπτώσεις όπου για το κροτούν ισχίο ευθύνονται εξωαρθρικά αίτια, όπως η ορογονοθυλακίτιδα του μείζονα τροχαντήρα, μια εξόστωση της περιοχής, ή ένα αιμαγγείωμα στους γλουτιαίους, η θεραπεία είναι κατά κανόνα χειρουργική.
Στις σπάνιες περιπτώσεις όπου έχει διαπιστωθεί ότι την ευθύνη έχει η ρήξη του επιχείλιου χόνδρου της κοτύλης, τον πρώτο λόγο έχει η συντηρητική θεραπεία, όπως η μη φόρτιση του πάσχοντος σκέλους για 2-4 εβδομάδες. Στις εμμένουσες καταστάσεις, ενδείκνυται η αρθροσκοπική διαμόρφωση του χόνδρου (debridement) με ικανοποιητικά απώτερα αποτελέσματα. Η ανοικτή αρθροτομή για τη διαμόρφωση του επιχείλιου χόνδρου δεν ενδείκνυται. Η επέμβαση αυτή προϋποθέτει εξάρθρημα του ισχίου και θέτει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα της μηριαίας κεφαλής.
Υπάρχει πρόληψη για τους πόνους του ισχίου;
Για την πρόληψη ισχύει η γνωστή συμβουλή: Μάθε να αφουγκράζεσαι κάθε στιγμή το σώμα σου. Από τη στιγμή αυτή και μετά, είναι εύκολο να αντιληφθείς ότι το ισχίο θορυβεί όχι τόσο στη διάρκεια του τρεξίματος όσο κατά την εκτέλεση συγκεκριμένων ασκήσεων, ιδιαίτερα όσων απαιτούν επαναληπτικές κάμψεις και εκτάσεις του ισχίου. Είναι ολοφάνερο ότι οι ασκήσεις που αποσκοπούν στη διάταση και στην ενδυνάμωση των μυών που κινούν το ισχίο, μπορούν να μειώσουν τον κρότο (ή την αναπήδηση), να αυξήσουν το εύρος κίνησης της άρθρωσης και να προλάβουν την ανάπτυξη ορογονοθυλακίτιδας που είναι η κύρια αιτία για τον πόνο και τις δυσκολίες στο τρέξιμο.
Διατάσεις για το Ισχίο
Ασκήσεις για τη διάταση των μυών του ισχύου γίνονται μετά το τρέξιμο, αλλά και σε οποιαδήποτε ώρα της ημέρας.
• Καθίστε σε μια καρέκλα με τα δυο πόδια να ακουμπούν στο πάτωμα, απ’ ευθείας κάτω από τα γόνατα.
• Τοποθετήστε το δεξί πόδι στον αριστερό μηρό, με την ποδοκνημική να αναπαύεται πάνω από το γόνατο (σταυροπόδι).
• Συσπάστε τους μυς του ισχίου και του μηρού του δεξιού σκέλους ενώ χαμηλώνετε το δεξί γόνατο προς το πάτωμα.
• Χρησιμοποιήστε το δεξί χέρι για να πιέσετε ελαφρά το δεξί γόνατο προς το πάτωμα, διατηρώντας το πόδι στην αρχική του θέση.
• Κρατήστε τη θέση αυτή για 1 έως 2 δευτερόλεπτα. Επαναλάβετε την άσκηση 10 φορές. Τα ίδια ισχύουν και για το άλλο σκέλος.
Ασκήσεις ενδυνάμωσης Ισχίου
Ασκήσεις για ενδυνάμωση των μυών του ισχύου πραγματοποιούνται τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα μετά την προπόνηση.
• Περάστε ένα λάστιχο γύρω από την καμάρα του δεξιού ποδιού, κρατώντας τις άκρες του λάστιχου από την εξωτερική μεριά του σκέλους.
• Τοποθετήστε το αριστερό χέρι στον δεξιό μηρό για τη σταθεροποίηση του σκέλους.
• Στρέψτε τη δεξιά κνήμη έξω από το κέντρο του σώματος. Τραβήξτε ελαφρά το λάστιχο προς τα πάνω.
• Κρατήστε τη θέση αυτή για 1 έως 2 δευτερόλεπτα και επαναλάβετε την άσκηση 10 φορές.
Επαναλάβετε τα ίδια για το άλλο σκέλος.
