Σύμφωνα με μελέτες, η χορήγηση συμπληρωμάτων μίγματος υδατανθράκων-πρωτεϊνών σε συγκεκριμένη αναλογία μπορεί να αυξήσει την απόδοση και να μειώσει την μυϊκή καταστροφή και τον κάματο (Baty et al., 2007, Hawley et al., 1997, Saunders et al., 2004, White et al., 2008). Η αρχή στην οποία στηρίζονται οι παραπάνω ερευνητικές εργασίες είναι η ικανότητα επανασύνθεσης του μυϊκού γλυκογόνου μετά την άσκηση, το οποίο θεωρείται ως βασικό καύσιμο κατά τη διάρκεια της άσκησης (Betts et al., 2007).
Η αποκατάσταση λοιπόν μετά από άσκηση αποτελεί βασικό στοιχείο του FEED-BACK το οποίο με την μοναδική σύσταση του που στηρίζεται σε πολυετείς μελέτες μπορεί να αποτελέσει έναν αναντικατάστατο σύμμαχο στους οργανισμούς που έχουν καταπονηθεί με την προπόνηση αλλά και σε όσους θέλουν μετά από μια κουραστική μέρα ένα επιστημονικά ελεγμένο τρόφιμο που θα τους βοηθήσει να αναλάβουν (μαθητές, σκληρά εργαζόμενοι, κλπ).
Το FEED-BACK παρουσιάζει μια παγκόσμια καινοτομία όσον αφορά στα συστατικά του. Ο συνδυασμός πρωτείνης τυρογάλακτος και ενός μίγματος πολυμερισμένων και ελεύθερων σακχάρων κάνει το FEED-BACK την ιδανική τροφή για τον καταπονημένο οργανισμό, καταφέρνοντας να δημιουργήσει μέσα στο αίμα τις καλύτερες προυποθέσεις απορρόφησης των πρωτεινών και των σακχάρων μειώνοντας το σάκχαρο που μπορεί να γίνει λίπος στο σώμα.
Η πρωτοτυπία της σύνθεσης του FEED-BACK στηρίζεται και στην πρώτη ύλη που παράγεται είτε από πιστοποιημένα αγροκτήματα που δεν χρησιμοποιούν Γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς στην Ελλάδα, είτε από ζώα που εκτρέφονται κάτω από πρότυπες συνθήκες σε Ελληνικά αγροκτήματα.
Το προιόν FEED-BACK αποτελεί καρπό της συνεργασίας της εταιρείας ΜΥΛΟΙ ΚΑΠΛΑΝΙΔΗ με τον καθηγητή του τμήματος Βιοχημείας-Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Δημήτρη Κουρέτα*.
Τα εκχυλίσματα της πρωτεΐνης που προέρχεται από τον ορό γάλακτος (whey) αποτελούν δημοφιλή συμπληρώματα στο χώρο της αθλητικής διατροφής. Τα εκχυλίσματα αυτά αποτελούν πρωτεϊνικά συμπληρώματα υψηλής βιολογικής αξίας και ενισχύουν όχι μόνο τη σωματική απόδοση αλλά και τον αντιοξειδωτικό μηχανισμό (1-3) ενώ βρέθηκε ότι μπορεί να έχουν ευεργετικές επιδράσεις στον χώρο του αθλητισμού βελτιώνοντας την αθλητική απόδοση (4-6). Επίσης, έχει πραγματοποιηθεί ένας αριθμός κλινικών μελετών με επιτυχή αποτελέσματα όσον αφορά τη συμπληρωματική χορήγηση πρωτεΐνης γάλακτος στην προσπάθεια αντιμετώπισης του καρκίνου (7-9), της HIV (10,11), της ηπατίτιδας (12, 13), των καρδιαγγειακών νοσημάτων (1,14), της νεφροπάθειας ατόμων με διαβήτη τύπου 2 (15, 16), της οστεοπόρωσης (17, 18), της υπερχοληστερολαιμίας (19, 20) και του έλκους στο στομάχι (21).
Τα βιολογικά συστατικά της πρωτεΐνης γάλακτος (22, 23) παρουσιάζουν αρκετές ευεργετικές ιδιότητες όσον αφορά την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος αλλά και άλλων βιολογικών μηχανισμών. Είναι ευρέως γνωστό πλέον ότι η άσκηση προκαλεί την ανάπτυξη οξειδωτικού στρες στο εξαιτίας της παραγωγής δραστικών μορφών οξυγόνου (ROS) και ειδικά αυτής του ανιόντος του υπεροξειδίου (Ο2•-) (24-26). Η αύξηση της κατανάλωσης οξυγόνου κατά την άσκηση οδηγεί σε αύξηση της παραγωγής ROS οι οποίες μπορούν να έχουν ανασταλτικό ρόλο όσον αφορά την αθλητική απόδοση. Έτσι, η λειτουργία του αντιοξειδωτικού μηχανισμού αποτελεί παράγοντα-κλειδί για την αύξηση της αερόβιας αθλητικής απόδοσης ( 31). Το αντιοξειδωτικό σύστημα της γλουταθειόνης (GSH) αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς ενδογενείς μη-ενζυμικούς αντιοξειδωτικούς μηχανισμούς. Η χημική ομάδα της θειόλης στην κυστεϊνη ευθύνεται για την αντιοξειδωτική δράση του μορίου της GSH (27, 28). Ο βασικός μηχανισμός μέσω του οποίου η πρωτεΐνη γάλακτος πιστεύεται ότι εκφράζει τις ευεργετικές της δράσης είναι η ενδοκυτταρική μετατροπή του αμινοξέος κυστείνη σε γλουταθειόνη. Ένα εκχύλισμα πρωτεΐνης γάλακτος με μεγάλη περιεκτικότητα σε αμινοξέα κυστείνης αντιπροσωπεύει ένα αποτελεσματικό σύστημα παροχής κυστείνης για την αναπαραγωγή της γλουταθειόνης (29).
Οι επιδράσεις της πρωτεΐνης γάλακτος στην παραγωγή οξειδωτικού στρες κατά τη διάρκεια της άσκησης δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς σε αθλητές. Η συμπληρωματική χορήγηση της πρωτεΐνης γάλακτος μελετήθηκε από δύο ερευνητικές εργασίες, μία σε πειραματόζωα (30) και μία σε υγιείς ενήλικες μη-αθλητές (4). Και οι δύο αυτές μελέτες συμφωνούν ότι η συμπληρωματική χορήγηση πρωτεΐνης γάλακτος ενισχύει τον αντιοξειδωτικό μηχανισμό ενώ φαίνεται ότι έχει και εργογόνα αποτελέσματα αφού βρέθηκε ότι βελτιώνει την παραγωγή μυϊκής ισχύος (4). Η πρωτεΐνη γάλακτος βρέθηκε ότι προλαμβάνει την ανάπτυξη οξειδωτικού στρες κατά τη διάρκεια έντονης άσκησης όπως αυτό διαπιστώθηκε με τη μέτρηση της συγκέντρωσης ελευθέρων ριζών (με ESR), την μέτρηση του λόγου GSH/GSSG και των δεικτών λιπιδιακής υπεροξείδωσης (TBARS), πιθανά εξαιτίας της ενίσχυσης της σύνθεσης και χρήσης της γλουταθειόνης (30).
* Ο Δημήτρης Κουρέτας γεννήθηκε στα Προσφυγικά της Πάτρας το 1962. Σπούδασε Φαρμακευτική στην Πάτρα και στη συνέχεια πήρε το διδακτορικό του στη Βιοχημεία από το Χημικό Τμήμα του Α.Π.Θ. Από το 1990-1992 εργάστηκε ως ερευνητής στην Ιατρική Σχολή του Harvard στη Βοστώνη. Σήμερα είναι Καθηγητής Φυσιολογίας Zωικών Oργανισμών στο τμήμα Βιοχημείας- Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και ζει στη Λάρισα. Ερευνητικά εργάζεται στον τομέα της μελέτης των μηχανισμών αλληλεπιδράσεων διατροφικών στοιχείων με τον οργανισμό σε μοριακό επίπεδο, ειδικά σε περιπτώσεις άσκησης. Εχει δημοσιεύσει πάνω από 60 άρθρα σε διεθνή έγκυρα περιοδικά. Είναι εμπειρογνώμονας στην ΕΕ στην τεχνολογική πλατφόρμα ‘ Food for life’ για την 2007-2013. Εχει λάβει μέρος σε δεκάδες μαραθωνίους και υπερμαραθωνίους τρεξίματος και κολύμβησης. Το 2007 κολύμπησε τον διεθνή διάπλου της λίμνης Τριχωνίδας 16 χιλιόμετρα σε 5 ώρες και 59 λεπτά. Είναι παντρεμένος με την Χαριτίνη Νέπκα, ιατρό κυτταρολόγο, μαραθωνοδρόμο και μία κόρη την Αναστασία 14 ετών παίκτρια υδατοσφαίρισης στον Ναυτικό Ομιλο Λάρισας.
Βιβλιογραφία
1. Bartfay WJ, Davis MT, Medves JM, Lugowski S (2003) Milk whey protein decreases oxygen free radical production in a murine model of chronic ironoverload cardiomyopathy. Can J Cardiol 19:1163–1168
2. Swain JH, Alekel DL, Dent SB, Peterson CT, Reddy MB (2002) Iron indexes and total antioxidant status in response to soy protein intake in perimenopausal women. Am J Clin Nutr 76:165–171
3. Micke P, Beeh KM, Schlaak JF, Buhl R (2001) Oral supplementation with whey proteins increases plasma glutathione levels of HIV-infected patients. Eur J Clin Invest 31:171–178Lands, L.C., Grey V.L., Smountas, A.A. Effect of supplementation with a cycteine donor on muscular performance. J. Appl. Physiol., 87: 1381-13685, 1999.
4. Lands LC, Grey VL, Smountas AA. (1999) Effect of supplementation with a cysteine donor on muscular performance. J Appl Physiol 87:1381–1385
5. Markus CR, Olivier B, de Haan EH. (2002) Whey protein rich in alphalactalbumin increases the ratio of plasma tryptophan to the sum of the other large neutral amino acids and improves cognitive performance in stress-vulnerable subjects. Am J Clin Nutr 75:1051–1056
6. Dragan I, Stroescu V, Stoian I, Georgescu E, Baloescu R (1992) ‘‘Studies regarding the efficiency of Supro isolated soy protein in Olympic athletes. Rev Roum Physiol 29:63–70
7. Hakkak R, Korourian S, Ronis MJ, Johnston JM, Badger TM (2001) Dietary whey protein protects against azoxymethane- induced colon tumors in male rats. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev 10:555–558
8. Kennedy RS, Konok GP, Bounous G, Baruchel S, Lee TD (1995) The use of a whey protein concentrate in the treatment of patients with metastatic carcinoma: a phase I-II clinical study. Anticancer Res 15:2643–2649
9. Yan L, Li D, Yee JA. (2002) Dietary supplementation with isolated soy protein reduces metastasis of mammary carcinoma cells in mice. Clin Exp Metastasis 19:535–540
10. Micke P, Beeh KM, Buhl R (2002) Effects of long-term supplementation with whey proteins on plasma glutathione levels of HIV-infected patients. Eur J Nutr 41: 12–18
11. Bounous G, Baruchel S, Falutz J, Gold P (1993) Whey proteins as a food supplement in HIV-seropositive individuals. Clin Invest Med 16:204–209
12. Watanabe A, Okada K, Shimizu Y, Wakabayashi H, Higuchi K, Niiya K, Kuwabara Y, Yasuyama T, Ito H, Tsukishiro T, Kondoh Y, Emi N, Kohri H (2000) Nutritional therapy of chronic hepatitis by whey protein (non-heated). J Med 31:283–302
13. Sugiyama K, Shimada Y, Iwai K, Morita T (2002) Differential effects of dietary casein and soybean protein isolate on lipopolysaccharide-induced hepatitis in D-galactosamine-sensitized rats. Biosci Biotechnol Biochem 66:2232–2235
14. Sagara M, Kanda T, NJelekera M, Teramoto T, Armitage L, Birt N, Birt C, Yamori Y (2004) Effects of dietary intake of soy protein and isoflavones on cardiovascular disease risk factors in high risk, middle-aged men in Scotland. J Am Coll Nutr 23:85–91
15. Azadbakht L, Shakerhosseini R, Atabak S, Jamshidian M, Mehrabi Y, Esmaill-Zadeh A (2004) Beneficiary effect of dietary soy protein on lowering plasma levels of lipid and improving kidney function in type II diabetes with nephropathy. Eur J Clin Nutr 57:1292–1294
16. Teixeira SR, Tappenden KA, Carson L, Jones R, Prabhudesai M, Marshall WP, Erdman JW Jr (2004) Isolated soy protein consumption reduces urinary albumin excretion and improves the serum lipid profile in men with type 2 diabetes mellitus and nephropathy. J Nutr 134:1874–1880
17. Aoe S, Toba Y, Yamamura J, Kawakami H, Yahiro M, Kumegawa M, Itabashi A, Takada Y (2001) Controlled trial of the effects of milk basic protein (MBP) supplementation on bone metabolism in healthy adult women. Biosci Biotechnol Biochem 65:913–918
18. Arjmandi BH, Khalil DA, Smith BJ, Lucas EA, Juma S, Payton ME, Wild RA (2003) Soy protein has a greater effect on bone in postmenopausal women not on hormone replacement therapy, as evidenced by reducing bone resorption and urinary calcium excretion. J Clin Endocrinol Metab 88:1048–1054
19. Gardner CD, Newell KA, Cherin R, Haskell WL (2001) The effect of soy protein with or without isoflavones relative to milk protein on plasma lipids in hypercholesterolemic postmenopausal women. Am J Clin Nutr 73:728–735
20. Puska P, Korpelainen V, Hoie LH, Skovlund E, Smerud KT (2004) Isolated soya protein with standardised levels of isoflavones, cotyledon soya fibres and soya phospholipids improves plasma lipids in hypercholesterolaemia: a double-blind, placebo-controlled trial of a yoghurt formulation. Br J Nutr 91:393–401
21. Rosaneli CF, Bighetti AE, Antonio MA, Carvalho JE, Sgarbieri VC (2002) Efficacy of a whey protein concentrate on the inhibition of stomach ulcerative lesions caused by ethanol ingestion. J Med Food 5:221–228
22. Wong CW, Watson DL (1995) Immunomodulatory effects of dietary whey proteins in mice. J Dairy Res 62:359– 368
23. Low PP, Rutherfurd KJ, Gill HS, Cross ML (2003) Effect of dietary whey protein concentrate on primary and secondary antibody responses in immunized BALB/c mice. Int Immunopharmacol 3:393–401
24. Davies KJA, Quintanilha AT, Brooks GA, Packer L (1982) Free radicals and tissue damage produced by exercise. Biochem Biophy Res Commun 107:1198–1205
25. Bejma J, Ji LL (1999) Aging and acute exercise enhance free radical generation in rat skeletal muscle. J Appl Physiol 87:465–470
26. Ji LL (2002) Exercise-induced modulation of antioxidant defense. Ann NY Acad Sci 959:82–92
27. Sen CK (1997) Nutritional biochemistry of glutathione. Nutritional Biochem 8:660–672
28. Griffith OW (1999) Biologic and pharmacologic regulation of mammalian glutathione synthesis. Free Radic Biol Med 27:922–935
29. Bounous G, Molson JH (2003) The antioxidant system. Anticancer Res 23(2B):1411–1415
30. Elia D, Stadler K, Horvath V, Jakus J (2006) Effect of soy- and whey protein-isolate supplemented diet on the redox parameters of trained mice. Eur J Nutr, epub, 2006.
31. Mylonas C. and Kouretas D.: Lipid peroxidation and tissue damage. In Vivo, 1999, 13(3):295-310.
