Η ολοκλήρωση μιας αθλητικής χρονιάς που για τους περισσότερους αθλούμενους σηματοδοτείται με το καλοκαίρι ή/και την επαγγελματική άδεια, φέρνει ανάμεικτα συναισθήματα και διάθεση για επανακαθορισμό στόχων και λήψη αποφάσεων. Για ορισμένους τα συναισθήματα είναι ευχάριστα, γιατί κατάφεραν να ολοκληρώσουν κάποιους ή και όλους τους στόχους που έθεσαν στην αρχή της χρονιάς, ενώ για άλλους δυσάρεστα για τον ακριβώς αντίθετο λόγο.
Παρά το γεγονός ότι το καλοκαίρι, λόγω του ήλιου και της ανεμελιάς που η ίδια η εποχή μπορεί να δημιουργεί, η διάθεση μας φαίνεται να γίνεται καλύτερη και πιο ξένοιαστη, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που οι αθλούμενοι για διαφορετικούς και ποικίλους λόγους εγκαταλείπουν την άσκηση και την τήρηση ενός προγράμματος φυσικής δραστηριότητας, στο οποίο είχαν επενδύσει όλο το χειμώνα.
Ο μήνας Αύγουστος είναι συνδεδεμένος με τη λέξη ραστώνη που υποδηλώνει την αδράνεια, την παθητικότητα και την έλλειψη ενεργού ενδιαφέροντος.
Οι λόγοι είναι πολλοί:
– Η ανάγκη για ανεμελιά που μπορεί να συνοδεύεται από τη μη τήρηση υποχρεώσεων τόσο στο ωρολόγιο πρόγραμμα, όσο και στο φαγητό
– Η σωματική αλλά και η ψυχολογική κόπωση από μια προσπάθεια, στην οποία προσπάθησαν να δεσμευτούν όλο τον χειμώνα
– Η ματαίωση λόγω μη επίτευξης του στόχου
– Ο προγραμματισμός των διακοπών
– Η εποχική κατάθλιψη
– Οι τραυματισμοί
Η προσωπικότητα
Αποτελέσματα ερευνών δείχνουν ότι:
1. Τα εξωστρεφή άτομα τείνουν να μην εγκαταλείπουν τόσο εύκολα τις δραστηριότητες, στις οποίες έχουν δεσμευτεί και συνεχίζουν, γιατί βρίσκουν ευχαρίστηση και συγκίνηση από τη διέγερση που τους προσφέρει η συμμετοχή τους στον αθλητισμό. Συνεχίζουν να αθλούνται αρκεί να βρίσκονται σε περιβάλλον με άλλα άτομα, με τα οποία μπορούν να αλληλεπιδράσουν. Τείνουν δηλαδή προς εξωτερικά κατευθυνόμενες συμπεριφορές, πράγμα που τους το προσφέρει η συμμετοχή τους σε μια αθλητική δραστηριότητα.
2. Τα άτομα με εσωτερική εστία ελέγχου (που βιώνουν χαρά από την προσωπική τους βελτίωση και επίτευξη και όχι από εξωτερικές αμοιβές) τείνουν να μην εγκαταλείπουν εύκολα τη φυσική δραστηριότητα.
3. Οι ασκούμενοι με υψηλά επίπεδα αυτό–παρακίνησης παρέχουν τελικά στον εαυτό τους ενίσχυση για προσκόλληση στην άσκηση και είναι πιθανό να παραμείνουν στα προγράμματα άσκησης, έστω κι αν στο τέλος ασκούνται μόνοι τους.
4. Άτομα που είναι ανταγωνιστικά, λειτουργούν κάτω από ισχυρό αίσθημα επιτακτικότητας και παρουσιάζουν υψηλά ποσοστά εγκατάλειψης της άσκησης.
5. Όσο περισσότερο μια μορφή άσκησης ταιριάζει με την προσωπικότητα ενός ατόμου, τόσο πιο πιθανό είναι να προσκολλώνται στο πρόγραμμα άσκησης και να αποφεύγουν την εγκατάλειψή του.
Η κόπωση, πολλές φορές, μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα σωματικό και να χρήζει περαιτέρω διερεύνησης. Ωστόσο και η ψυχολογική κόπωση χαρακτηρίζεται από ένα αίσθημα κούρασης και έλλειψης ενέργειας. Οι υψηλές θερμοκρασίες, ο ελαφρύς ρουχισμός, η επιθυμία για φαγητό και διακοπές μπορεί να αποτελούν αποτρεπτικούς παράγοντες για τη συνέχιση της άσκησης κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Ωστόσο, προκειμένου να μην εγκαταλείψετε το όνειρό σας, αλλά και να μην πάει χαμένη η προσπάθεια που έγινε το προηγούμενο διάστημα, μπορείτε να υιοθετήσετε τα παρακάτω ώστε να συνεχίσετε να αθλείστε και τώρα το καλοκαίρι με την ίδια ευχαρίστηση και με ανάλογα αποτελέσματα τόσο στη σωματική όσο και στην ψυχική σας υγεία.
Επιλέξτε ώρα που να μη σας δυσκολεύει τόσο στο πρόγραμμά σας, όσο και στην άσκηση
Επιλέξτε πολύ πρωινή ή βραδινή ώρα, οπότε η ζέστη και η υγρασία είναι σε χαμηλότερα επίπεδα. Μην πιεστείτε να εντάξετε τη γυμναστική οπωσδήποτε μέσα στην ημέρα, αν κάποια στιγμή δεν προλαβαίνετε. Αντιμετωπίστε με μεγαλύτερη χαλαρότητα το ωρολόγιο πρόγραμμα, προκειμένου να αισθανθείτε πιο ελεύθεροι.
Μην επιμένετε τόσο πολύ στη χρονική διάρκεια και το είδος της άσκησης, όσο στη διασκέδαση
Δεν έχει σημασία, αν, ολοκληρώσατε το μισάωρο πρόγραμμα σας ή αν συμπεριλάβατε ασκήσεις ενδυνάμωσης ή κοιλιακούς. Προσπαθήστε να κάνετε ο,τιδήποτε σας αρέσει και σας δημιουργεί ευφορία.
Προσπαθήστε να ανακαλύψετε μέρη που δεν είχατε πάει προηγούμενα και νέες συνήθειες
Γυμναστείτε οπουδήποτε μπορείτε να φανταστείτε. Στην παραλία, στην άμμο, μέσα στο νερό, στο μπαλκόνι, με ο,τιδήποτε νιώθετε, ότι σας κάνει να περνάτε όμορφα και ξένοιαστα. Εξερευνήστε μέρη και ανακαλύψτε συνήθειες που δεν είχατε το χειμώνα, αλλά που η εποχή δίνει την ευκαιρία να εκμεταλλευτείτε.
Μην κοιτάτε χρονόμετρα και επιδόσεις, μην έχετε προσδοκίες για χρόνους και κιλά, απλά αθληθείτε για τη χαρά της άσκησης
Μη σταματάτε να υπενθυμίζετε στον εαυτό σας τα οφέλη της άσκησης, ιδιαίτερα όταν κάποιες φορές δεν έχετε και πολύ όρεξη για γυμναστική. Θα είναι το κίνητρό σας για να μη σταματήσετε.
Συνεχίστε λοιπόν την προσπάθειά σας και ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ!
Πηγή: Kobasa, S. (1979). Stressful life events, personality and health: An inquiry into hardiness. Journal of Personality and Social Psychology, 37, 1-11.
Δημοσίευση στο Runner 91, της Φρόσως Πατσού, M.Sc., Ψυχολόγου-Αθλητικής Ψυχολόγου, Επιστημονικής Συνεργάτιδας Εθνικής Ομάδας Στίβου
