Πολλές φορές είναι αρκετά δύσκολο για τους δρομείς να αποφασίσουν πότε είναι απαραίτητη η επίσκεψη σε έναν ειδικό ή επαγγελματία υγείας. Η δυσκολία αυτή είναι απολύτως κατανοητή αν σκεφτεί κανείς πως κάθε δρομέας βιώνει πόνους και «τσιμπηματάκια» σχεδόν καθημερινά. Λίγο πολύ, όλοι έχουμε αισθανθεί «αθώους» πόνους ή σφιξίματα μετά από την αύξηση των χιλιομέτρων ή της ταχύτητας στην προπόνηση.
Ωστόσο, κάποιες φορές ένας πόνος μπορεί να μας «ενημερώνει» για κάτι πιο σοβαρό. Πώς μπορούμε, όμως, να γνωρίζουμε πότε ένα πόνος είναι «αθώος» και πότε ένδειξη πως ίσως κάτι πιο σοβαρό μπορεί να κρύβεται από πίσω; Σε ποιο σημείο θα πρέπει να σταματήσουμε το τρέξιμο και να ζητήσουμε τη βοήθεια ενός ειδικού; Στο συγκεκριμένο άρθρο θα αναλύσουμε τα σημάδια που μας ενημερώνουν για το πότε είναι απαραίτητη η επίσκεψη σε έναν γιατρό ή στον φυσικοθεραπευτή μας.
1/ Οι «κόκκινες σημαίες»
Με τον όρο «κόκκινες σημαίες» εμείς οι φυσικοθεραπευτές περιγράφουμε τα συμπτώματα ή τα σημάδια που αποτελούν πιθανή ένδειξη πως κάτι πιο σοβαρό κρύβεται πίσω από έναν μυοσκελετικό πόνο. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι ο νυχτερινός πόνος. Ο πόνος που σας κρατάει ξύπνιο τα βράδια και δεν ανακουφίζεται οποιαδήποτε θέση και εάν πάρετε στο κρεβάτι, ίσως αποτελεί ένδειξη πως κάτι πιο σοβαρό συμβαίνει, και σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να επισκεφτείτε τον γιατρό σας.
Υπάρχουν και άλλες κόκκινες σημαίες, όπως: ένας βίαιος τραυματισμός, επίμονος και σταδιακά εντονότερος πόνος ανεξαρτήτως αλλαγής θέσεων ή στάσεων που παίρνουμε, παρατεταμένη χρήση στεροειδών, πυρετός ή επίμονη κόπωση, απότομη και ανεξήγητη απώλεια βάρους, απώλεια ελέγχου της κύστης ή του εντέρου, το ιστορικό καρκίνου κ.ά. Όλα αυτά τα σημάδια/ συμπτώματα μπορούν να θεωρηθούν άμεσα επικίνδυνα και θα πρέπει να μας οδηγήσουν σε έναν επαγγελματία υγείας.
2/ Μουδιάσματα, μυρμηγκιάσματα ή μυϊκή αδυναμία
Όλα αυτά αποτελούν ενδείξεις πως «κάτι τρέχει» με τα νεύρα σας. Όταν ένα νεύρο είναι ερεθισμένο από πίεση ή παγίδευση σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος, τότε μπορεί να μας δώσει μουδιάσματα ή μυρμηγκιάσματα. Σε πιο σοβαρές καταστάσεις, όπου η πίεση σε ένα νεύρο είναι αρκετά μεγάλη ώστε να διακόψει τη μετάδοση πληροφοριών από τον εγκέφαλο στους μυς, τότε το πρόβλημα μπορεί να παρουσιαστεί ως σοβαρή μυϊκή αδυναμία.
Παραδείγματα νευρολογικού προβλήματος είναι η ισχιαλγία ή η αυχενική ριζοπάθεια. Υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις όπου η παγίδευση/ερεθισμός ενός νεύρου γίνεται σε περιφερικές αρθρώσεις και όχι στη σπονδυλική στήλη. Σε περιπτώσεις, λοιπόν, νευρολογικών συμπτωμάτων επισκεπτόμαστε το γιατρό μας.
3/ Πόνος που επιμένει για περισσότερες από 2-3 εβδομάδες
Όταν ένας πόνος επιμένει για αρκετές εβδομάδες παρά την ξεκούραση και την παύση των προπονήσεων, τότε είναι ώρα να επισκεφτείτε έναν επαγγελματία υγείας. Τα περισσότερα «αθώα» προβληματάκια, όπως πόνοι ή πιασίματα, φεύγουν με τη μερική παύση των επώδυνων δραστηριοτήτων όπως το τρέξιμο.
Εάν τα συμπτώματα επιμένουν και επανέρχονται στην ίδια ένταση μετά από μέρες ξεκούρασης, τότε είναι καλό να ζητήσουμε την άποψη ενός ειδικού. Προβλήματα όπως, για παράδειγμα, μια τενοντοπάθεια αχίλλειου, δεν πρόκειται να ξεπεραστούν όση ξεκούραση και εάν πάρετε. Γι’ αυτόν τον λόγο η συμβουλή και η καθοδήγηση ενός φυσικοθεραπευτή είναι απαραίτητη ώστε να γίνει σωστή αποκατάσταση.
4/ Ο κανόνας της κλίμακας 0/10
Με την κλίμακα 0/10 βαθμολογούμε την ένταση του πόνου, δηλαδή το πόσο «δυνατός» είναι ένας πόνος. Το 10 αντιστοιχεί στο χειρότερο πόνο που μπορούμε να φανταστούμε, όπως ο πόνος της γέννας (εάν είστε γυναίκα) και το 0 στη μη ύπαρξη πόνου. Εάν κατά το τρέξιμο ο πόνος βρίσκεται στο 3 ή 4 στα 10 και σας επιτρέπει να συνεχίσετε το τρέξιμο, τότε είναι εντάξει να συνεχίσετε. Το ίδιο ισχύει για τον πόνο μετά το τρέξιμο, αλλά και για τον πόνο το επόμενο πρωί.
Εάν, δηλαδή, ο πόνος αργότερα την ίδια μέρα ή το επόμενο πρωί παραμένει σε χαμηλά επίπεδα, τότε το πρόβλημα είναι κάτι που πιθανόν μπορείτε να αυτοδιαχειριστείτε. Αντίθετα, εάν ο πόνος μετά το τρέξιμο ή το επόμενο πρωί είναι πάνω από 5/10 ή και αφόρητος, τότε αυτό είναι ένδειξη πως δεν πρόκειται για μια απλή ενόχληση και σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να μιλήσετε με κάποιον ειδικό.
5/ Πόνος που δεν είναι οικείος ή καλά εντοπισμένος σε άρθρωση ή οστό
Όλοι οι δρομείς είναι καλά εξοικειωμένοι με πόνους και πιασίματα. Δεν υπάρχει κανένας που να μην έχει βιώσει τουλάχιστον έναν τραυματισμό, έστω ενόχληση στη δρομική του πορεία. Ωστόσο, εάν βιώνετε πόνο ο οποίος δε σας είναι οικείος και δεν τον έχετε ξανανιώσει ποτέ στο παρελθόν τότε θα ήταν καλό να ζητήσετε τη βοήθεια ενός ειδικού. Πολύ πιθανό να μην είναι κάτι σοβαρό, μπορεί όμως να είναι κάτι που θέλει μια ιδιαίτερη αντιμετώπιση. Προσέχουμε για να έχουμε λοιπόν!
Επιπλέον, μεγάλη προσοχή πρέπει να δίνουμε σε πόνους οι οποίοι είναι καλά εντοπισμένοι πάνω σε μία άρθρωση ή ένα οστό. Όταν ένας πόνος είναι εντοπισμένος (και όχι διάχυτος) σε ένα μόνο σημείο πάνω σε οστό, τότε αυτό μπορεί να αποτελεί ένδειξη αντίδρασης του οστού που μπορεί να καταλήξει σε κάταγμα κοπώσεως. Μια τέτοια περίπτωση είναι το κάταγμα της βάσης του 5ου μεταταρσίου, το οποίο χαρακτηρίζεται από εξαιρετικά εντοπισμένο πόνο πάνω στο οστό και είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στην ψηλάφιση. Σε περιπτώσεις, λοιπόν, εντοπισμένου και οξέους πόνου επισκεπτόμαστε το γιατρό ή το φυσικοθεραπευτή μας.
Συμπερασματικά
Οι περισσότεροι δρομείς είναι πολύ ανεκτικοί στους πόνους και τις δυσκολίες της προπόνησης. Έχουν μάθει να αυτοδιαχειρίζονται τα περισσότερα από τα μυοσκελετικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν χωρίς την ανάγκη καθοδήγησης από κάποιον επαγγελματία υγείας. Υπάρχουν, ωστόσο, περιπτώσεις που η επίσκεψη σε έναν γιατρό ή φυσικοθεραπευτή είναι απαραίτητη. Οι παραπάνω ήταν πέντε από τις πιο βασικές περιπτώσεις οι οποίες χρήζουν βοήθειας ενός ειδικού. Ελπίζω αυτό το άρθρο να σας φανεί χρήσιμο και την επόμενη φορά που θα αναρωτηθείτε για το εάν θα πρέπει να απευθυνθείτε σε κάποιον επαγγελματία υγείας να λειτουργήσει ως ένας οδηγός, ώστε να πάρετε τη σωστή απόφαση. Εάν ακόμα δεν είστε σίγουροι μη διστάσετε να μας ρωτήσετε!
Δημοσίευση στο Runner 124, του Κώστα Κουλίδη Φυσικοθεραπευτή MOT-MSc, recoveryphysio.gr
