Τα δυσάρεστα συμβάντα που έλαβαν χώρα στην περιοχή της Θεσσαλονίκης και κόστισαν τη ζωή ενός ανθρώπου τις περασμένες μέρες θα πρέπει να μας προβληματίσουν σχετικά με το τρέξιμο σε περιοχές όπου υπάρχουν αδέσποτα σκυλιά.
Ωστόσο, στη θέα ενός ελεύθερου σκύλου, είτε αδέσποτου είτε δεσποζόμενου θα πρέπει να είμαστε, σαν δρομείς, ιδιαίτερα προσεκτικοί.
Πότε τα σκυλιά εκδηλώνουν επιθετικότητα
Η ανθρώπινη συμπεριφορά από μόνη της μπορεί να προκαλέσει την επιθετική αντίδραση ενός σκυλιού. Όσο κι αν γνωρίζουμε τις συνήθειές του, κάποια ερεθίσματα μπορούν να πυροδοτήσουν τα «αμυντικά» του ένστικτα και να επιτεθεί. Ένα ξαφνικό και αναπάντεχο αγκάλιασμα, το αδέξιο πάτημα της ουράς του, η υποτιθέμενη απειλή που διατρέχει το κουτάβι μπροστά στα μάτια της μάνας του, είναι ικανοί λόγοι για να εκδηλωθεί αυτή η επιθετική αντίδραση.
Μερικά σκυλιά επιτίθενται όταν «διαισθανθούν» πως κινδυνεύουν να μείνουν νηστικά. Η διαίσθησή τους είναι συχνά παραπλανητική και τα ωθεί σε αντικοινωνική συμπεριφορά. Εκείνος που θα επιχειρήσει να απομακρύνει τα τρόφιμα από ένα σκυλί, ή να κινηθεί απλώς προς αυτά, οφείλει να γνωρίζει πως κινδυνεύει να δεχτεί επίθεση. Οι αντιπροσωπείες υιοθέτησης σκυλιών τα εξετάζουν μήπως παρουσιάζουν αυτό το γνώρισμα, πριν αποφασιστεί η υιοθέτησή τους. Δεν ρισκάρουν την αξιοπιστία τους με την πιθανότητα το υιοθετημένο σκυλί να δαγκώσει τους νέους ιδιοκτήτες του.
Δεν είναι καθόλου εύκολο να μαντέψεις πότε ένα σκυλί νιώθει απειλούμενο. Ιδιαίτερα όταν δεν γνωρίζεις τις συνήθειές του, ή άθελά σου έχεις καταστρατηγήσει την ηρεμία του.
Μερικά ερεθίζονται όταν τα κοιτάς κατ’ ευθείαν στα μάτια. Άλλα γίνονται ευερέθιστα όταν είναι άρρωστα ή τραυματισμένα. Φαίνεται ότι ο πόνος τα καθιστά συναισθηματικά ασταθή και απρόβλεπτα στις αντιδράσεις τους.
Πολλά είναι εκπαιδευμένα να επιτίθενται όταν αντιληφθούν ότι παραβιάζεται ο προσωπικός τους χώρος, ή εκείνος που πιστεύουν ότι τους ανήκει. Μερικά απ’ αυτά τα σκυλιά-φύλακες επιτίθενται συχνά χωρίς προειδοποίηση.
Γιατί τα σκυλιά κυνηγούν τους δρομείς;
Πρέπει να παραδεχτούμε ότι η συμπεριφορά ενός δρομέα δεν είναι απειλητική για ένα σκυλί που συναντάει στο δρόμο του. Άσχετα αν τα γεγονότα εξελίσσονται με δραματικό τρόπο. Οι προθέσεις του δρομέα είναι να χαρεί το τρέξιμo του, μόνος ή με την παρέα του. Το μυαλό του είναι απορροφημένο στην έγνοια να ολοκληρωθεί το πρόγραμμα. Άλλοτε, βυθισμένος στ’ ακουστικά, απολαμβάνει τη μουσική που αγαπά.
Κι όμως, παρά τη θέλησή του, ο δρομέας που τρέχει ασθμαίνοντας με την αθλητική του περιβολή, εξοπλισμένος με τα πολύχρωμα υποδήματα της τελευταίας μόδας, λουσμένος στον ιδρώτα, παραπατώντας και σκοντάφτοντας, αντιπροσωπεύει συχνά το ιδανικότερο θήραμα. Το φυσικό ένστικτο των σκυλιών ξυπνάει μέσα τους. Το κάλεσμα της φύσης είναι ακαταμάχητο. Κι ορμάνε σε οτιδήποτε απομακρύνεται. Ακολουθούν αυτόν που επιδιώκει να διαφύγει. Μια ισχυρή ώθηση τα σπρώχνει να τρέξουν στο κατόπι του και να πηδήξουν πάνω του.
Έχει διαπιστωθεί ότι ορισμένα σκυλιά δεν βλέπουν το θήραμα στο σύνολό του. Μπορεί να μην αναγνωρίσουν ολόκληρη την εικόνα του ανθρώπου που τρέχει, αλλά προσηλώνονται στα απαστράπτοντα και πολύχρωμα υποδήματα που αυτός φοράει, ανυποψίαστος για τον κίνδυνο που καραδοκεί γύρω του. Η βασική αιτία που σπρώχνει τα σκυλιά εναντίον του είναι συχνά ο τρόμος που προξενεί η εμφάνισή του στα εξοικειωμένα σε άλλου είδους θέαμα μάτια τους!
Συμβουλές στους ιδιοκτήτες των σκυλιών
Οι ιδιοκτήτες των σκυλιών, όταν συναντήσουν δρομέα που δείχνει αμήχανος για την απρόβλεπτη συνάντηση, συνηθίζουν να λένε εφησυχαστικά: «μη φοβάστε, ο σκύλος δεν δαγκώνει». Λες και είναι όλοι συνεννοημένοι να εκφράζονται με τον ίδιο και απαράλλακτο τρόπο. Ωστόσο, δεν μπορούν να είναι σίγουροι για την αντίδραση του σκυλιού τη δεδομένη στιγμή. Κανείς δεν έχει τη δυνατότητα να εγγυηθεί πως το ζώο θα συμπεριφερθεί με ευγένεια και δεν θα πηδήξει πάνω στην πλάτη του δρομέα, δεν θα δαγκώσει τη γάμπα του, ή δεν θα γρατσουνίσει με τα νύχια του. Στην εποχή μας τη φιλόδικη, η αντικοινωνική συμπεριφορά του σκυλιού μπορεί να δημιουργήσει νέες υποχρεώσεις και να πυροδοτήσει μηνύσεις από τους εμπλεκόμενους. Μερικές συμβουλές μπορούν να φανούν χρήσιμες:Ακόμα κι αν το σκυλί σας υπακούει σε κάθε σας κάλεσμα, μη το αφήνετε δίχως λουρί σε περιοχές που τρέχουν δρομείς και μπορούν εύκολα να τραυματιστούν.
Ακόμα κι το σκυλί σας φοράει λουρί, μείνετε σε διαρκή εγρήγορση κάθε φορά που πλησιάζετε δρομείς ή περιπατητές. Κανείς δεν επιθυμεί να δεχτεί επίθεση ή ρουθουνίσματα αναπάντεχα.
Και στις δυο περιπτώσεις, μείνετε στην άκρη του δρόμου (ή του μονοπατιού) και κρατήστε το σκυλί δίπλα σας να σας κοιτάει, όση ώρα χρειάζεται ο δρομέας να περάσει και να απομακρυνθεί.
Δες εδώ το δρομέα που έτρεξε Ημιμαραθώνιο με τρία λαμπραντόρ
Έχετε πάντα μαζί σας διάφορα «κεράσματα», ώστε να ανταμείψετε άμεσα το σκυλί σας για την υπακοή του να σταθεί δίπλα σας.
Αν είναι δύσκολο να εφαρμόσετε τις προηγούμενες συμβουλές, τουλάχιστον φροντίστε να έχετε το λουρί κοντό για να ελέγχετε τις αντιδράσεις του σκυλιού.
Ακόμη κι αν το σκυλί σας είναι ένας αθεράπευτος καβγατζής που γαβγίζει δαιμονισμένα, ο δρομέας θα εκτιμήσει την προσπάθειά σας να το τιθασεύσετε.
Αν όλα τα ανωτέρω φαντάζουν δύσκολα να πραγματοποιηθούν, τότε καλέστε επειγόντως εκπαιδευτή σκύλων.
Δες εδώ πώς να κάνεις τον σκύλο σου δρομέα
Συμβουλές στους δρομείς
Οι δρομείς που βρέθηκαν αντιμέτωποι με σκυλιά την ώρα της προπόνησης υπολογίζονται στα 75% του συνόλου, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη. Παρ’ όλα αυτά, η αντίδρασή τους δεν περιγράφεται πάντοτε η ίδια. Άλλοι γύρισαν την πλάτη, μερικοί προτίμησαν την κατά μέτωπο επίθεση, ελάχιστοι διατήρησαν την ψυχραιμία τους και μίλησαν φιλικά στο ζώο, κάποιοι όμως αντέδρασαν βίαια με πέτρες και άγριες φωνές. Οι συμβουλές που ακολουθούν καλύπτουν μόνο τις βασικές αρχές: Αν επισημάνετε σκυλί δίχως λουρί, φωνάξτε στον ιδιοκτήτη να το περιμαζέψει. Εξηγήστε του την αιτία με ήρεμο τρόπο. Δικαιολογηθείτε με μια προηγούμενη εμπειρία σας, όταν σκοντάψατε πάνω σε σκυλί και βρεθήκατε τραυματισμένος καταγής.
Μη ξεχάσετε να ανταμείψετε τον ιδιοκτήτη για τη σωστή του συμπεριφορά, με έναν εγκάρδιο χαιρετισμό.
Αν δεχθείτε επίθεση, μείνετε ακίνητοι με τα χέρια να πιέζουν τα πλευρά του κορμού, αποφεύγοντας να κοιτάξετε επίμονα τα μάτια του ζώου.
Μόλις το σκυλί δείξει να ηρεμεί, μόνο τότε μπορείτε ψύχραιμα και αργά να του γυρίσετε την πλάτη. Αποφύγετε να στρίψετε το κορμί σας βιαστικά, γιατί το φοβισμένο σκυλί μπορεί να σας δαγκώσει.
Αν το σκυλί καταφέρει να σας ρίξει καταγής, πέσετε με τα χέρια πίσω από τον αυχένα, σε σχήμα σφιχτοδεμένου μπόγου.
Σε κάθε περίπτωση, αποφύγετε να ξεσπάσετε σε ουρλιαχτά και κινήσεις που θα δώσουν την εικόνα του τραυματισμένου θύματος.
Στην πραγματικότητα, αν σταθείτε ακίνητος και δώσετε την εντύπωση ότι δεν φοβάστε, δεν κινδυνεύετε να δεχθείτε επίθεση. Για λόγους ανεξήγητους, τα σκυλιά αντιλαμβάνονται πότε τα φοβόμαστε και δεν μας το συγχωρούν.
του Νίκου Μαρκέα,
Χειρουργού Ορθοπαιδικού
