Το Ιπποφαές είναι ένα θαυματουργό φυτό με μεγάλη ιστορία. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για ένα από τα αρχαιότερα φυτά της γης, καθώς προηγείται κατά πολύ της εποχής των παγετώνων. Οι πρώτες αναφορές για τις θεραπευτικές δράσεις του Ιπποφαούς εμφανίζονται τον 4ο αιώνα π.Χ. Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, το Ιπποφαές αποτελούσε μέρος της διατροφής των στρατιωτών του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Αρχικά, είχε παρατηρηθεί ότι τα άρρωστα και τραυματισμένα άλογα θεραπεύονταν τρώγοντας τα φύλλα και τους καρπούς του φυτού, ενώ το τρίχωμά τους άρχισε να γυαλίζει. Έτσι, ονομάστηκε Ιπποφαές από τις λέξεις ίππος + φάος που σημαίνει λαμπερό άλογο.
Επίσης, αναφορές για τη φαρμακευτική χρήση του Ιπποφαούς υπάρχουν στην κλασική Θιβετιανή και κινέζικη ιατρική ενώ άλλες πηγές αναφέρουν ότι τον 13ο αιώνα το χρησιμοποιούσε ο Τζέκινς Χαν στις εκστρατείες του.
Πολλούς αιώνες αργότερα, το 1929, πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά βιοχημική ανάλυση των καρπών του Ιπποφαούς και από τότε μέχρι σήμερα οι γνώσεις για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες συνεχώς αυξάνονται. Πλέον, υπάρχει τεκμηριωμένη γνώση (Γερμανία, Ρωσία, Καναδάς, Κίνα, Φιλανδία, Αγγλία, Σουηδία κ.α.) για το Ιπποφαές που κατέχει μία από τις πιο διακεκριμένες θέσεις στον κατάλογο των φυτών με γνωστές στη σύγχρονη επιστήμη φαρμακευτικές ιδιότητες. Γι’ αυτό, άλλωστε, μέχρι σήμερα έχουν αφιερωθεί σε αυτό 5 παγκόσμια επιστημονικά συνέδρια.
Το Ιπποφαές αυτοφύεται σε μορφή θάμνου στην ευρύτερη περιοχή της Ευρασίας και το έλαιό του παράγεται από τους καρπούς με την μέθοδο της εκθλίψεως, χωρίς χημικά ή άλλα πρόσθετα. Σύμφωνα με την βιοχημική ανάλυση που έχουν κάνει επιστήμονες περιέχει περισσότερες από 190 θρεπτικές και βιολογικές ουσίες, αρμονικά δεμένες που θωρακίζουν την υγεία του οργανισμού.
Δραστικά Συστατικά
Το Ιπποφαές περιέχει βιταμίνη C, άλφα-τοκοφερόλη, μεγάλο μέρος καροτενοειδών και βιταμίνη Ε, μεταλλικά στοιχεία (K, Na, Mg, Ca, Fe, Zn, Se), μονοσακχαρίτες, οργανικά οξέα, ελεύθερα αμινοξέα, πτητικές ενώσεις, διάφορα φλαβονοειδή (κερκετίνη, μυρισετίνη, καμπφερόλη), λιπαρά οξέα, τριγλυκερίδια, γλυκεροφωσφολιπίδια, φυτοστερόλες, εστέρες, ζεαξανθίνη και άλλες φαινολικές ενωσεις. Λόγω όλων των παραπάνω, το Ιπποφαές παρουσιάζει εξαίρετες ευεργετικές δράσεις: αντιοξειδωτική, αντιφλεγμονώδη, αντιμικροβιακή, ηπατο-προστατευτική, ανοσο-ρυθμιστική και έναντι της αύξησης ορισμένων καρκινικών κυττάρων.
Αντιοξειδωτική δράση
Διάφορες in vitro και in vivo μελέτες δείχνουν σαφώς ότι το Ιπποφαές έχει αντιοξειδωτική δράση. Το εκχύλισμα των φύλλων του φυτού προστάτευσε σε μεγάλο βαθμό αρσενικούς αρουραίους albino από οξειδωτική βλάβη (τροφοδοτούμενη με χρώμιο). Επίσης προστατεύει από το οξειδωτικό στρες που προκαλείται από τη νικοτίνη στα ερυθροκύτταρα.
Ανοσο-ρυθμιστικές δράσεις
Το εκχύλισμα των φύλλων του Ιπποφαούς φαίνεται να ενεργοποιεί την κυτταρική διαμεσολάβηση στην ανοσολογική απάντηση. Σε επαγόμενη με χρώμιο ανοσο-καταστολή σε αρουραίους, το εκχύλισμα των φύλλων του παρεμπόδισε τη δημιουργία διεγερμένων ριζών οξυγόνου (ROS), και διατήρησε το μέγεθος του κυττάρου στα επίπεδα των υγειών κυττάρων του ελέγχου. Επιπλέον, το εκχύλισμα των φύλλων (100 μg / ml) και μόνο, προώθησε την παραγωγή ιντερλευκίνης IL-2 και προφλεγμονώδους παράγοντα γ-IFN.
Καρδιαγγειακή δράση
Το Ιπποφαές χρησιμοποιείται και ως αντι-καρδιαγγειακό φάρμακο. Η προσθήκη του σε χυμό (με βιταμίνη C, άλφα-τοκοφερόλη, β-καροτίνη και φλαβονοειδή) αύξησε τις συγκεντρώσεις πλάσματος HDL- (καλής) χοληστερόλης και τριακυλογλυκερολών κατά 20% και 17%, αντίστοιχα, σε υγιείς άνδρες εθελοντές. Επιπλέον, η χορήγηση συμπληρωμάτων είχε ως αποτέλεσμα μια μέτρια μείωση της ευαισθησίας της LDL-χοληστερόλης (κακή) στην οξείδωση. Τα ολικά φλαβονοειδή των φρούτων του παράλληλα μείωσαν την ανάπτυξη θρόμβωσης στα ποντίκια. Σε μια άλλη μελέτη φάνηκε πως παράλληλα συμβάλλει στην καλύτερη λειτουργία του μυοκαρδίου.
Αντικαρκινική δράση
Το εκχύλισμα αλκοόλης του Ιπποφαούς (που περιέχει κυρίως φλαβονοειδή), βοηθάει στην προστασία του μυελού των οστών από βλάβες που οφείλονται στην ακτινοβολία. Μπορεί επίσης να βοηθήσει τα κύτταρα του μυελού των οστών να αναπληρωθούν γρηγορότερα. Σε ένα ζωικό μοντέλο, τα ποντίκια που τρέφονταν με το έλαιο αυτό παρουσίασαν γρηγορότερη ανάκτηση του αιμοποιητικού τους συστήματος μετά από χημειοθεραπεία υψηλών δόσεων. Επίσης έχει αναφερθεί δράση έναντι της αύξησης ορισμένων καρκινικών όγκων.
Αντιμικροβιακή δράση
Μερικές μελέτες δείχνουν ότι το H. rhamnoides (Ιπποφαές) έχει αντιμικροβιακή δράση. Φαινολικές ενώσεις του H. rhamnoides αναστέλλουν την ανάπτυξη των Gram-αρνητικών βακτηρίων.
Αντιελκώδης δράση
Θεραπευτικά και προληπτικά αποτελέσματα του H. rhamnoides σε γαστρικά έλκη σε αρουραίους έχουν αναφερθεί σε διάφορες μελέτες. Επίσης έχει αναφερθεί επιτάχυνση της διαδικασίας επούλωσης του γαστρικού έλκους που προκαλείται από το οξικό οξύ του στομάχου.
Δερματολογική δράση
Η ευεργετική επίδραση του H. rhamnoides στις δερματολογικές διαταραχές έχει δείξει εξίσου καλά αποτελέσματα στην ατοπική δερματίτιδα (έλαιο των καρπών του).
Ηπατολογική δράση
Οι κλινικές επιπτώσεις του ελαίου του Ιπποφαούς στην ίνωση του ήπατος έχει δοκιμαστεί πρόσφατα. Βρέθηκε ότι βοηθάει κυρίως στη μείωση της διάρκειας ομαλοποίησης των αμινοτρανσφερασών. Τα αποτελέσματα αυτά υποδεικνύουν ότι το έλαιο αυτό μπορεί να είναι χρήσιμο για την πρόληψη και τη θεραπεία ασθενειών του ήπατος.
Δράση έναντι ραδιενέργειας
Προσφέρει προστασία ενάντια σε δυνητικά θανατηφόρα ακτινοβολία τουλάχιστον σε ποντίκια. Οι Goel et al. έχουν αποδείξει ότι τα ποντίκια που λάμβαναν Ιπποφαές επιβίωσαν κατά 82% περισσότερο σε σύγκριση με αυτά του ελέγχου. Η ικανότητα λοιπόν του αλκοολικού εκχυλίσματος H. rhamnoides για την προστασία του DNA θα μπορούσε να αποδοθεί κυρίως στην άμεση διαφοροποίηση της χρωματίνης.
Σαν Συμπλήρωμα
Το Hippophae rhamnoides, μέλος της οικογένειας Elaeagnaceae βλασταίνει ως άγριος και μεγάλος θάμνος στην περιοχή της Ευρασίας. Το λάδι των καρπών του εξάγεται από τη σύνθλιψη, χωρίς να προστίθενται χημικές ουσίες. Σύμφωνα με βιοχημικές αναλύσεις περιέχει πάνω από 190 θρεπτικά στοιχεία και οργανικές ενώσεις. Η εταιρεία Astra Medical Hellas το διαθέτει ως συμπλήρωμα διατροφής με την ονομασία Hippophae Eubias™, το οποίο περιέχει 350 mg εκχύλισμα ελαίου Hippophae ramnoides σε κάψουλα (TD αρ. 75-09). Είναι επίσης διαθέσιμο σε μορφή σκόνης (TD αρ. 59-09) αλλά και ελαίου σε σταγόνες.
Για την καλύτερη απορρόφηση λαμβάνεται με το φαγητό ενώ φυλάσσεται σε ψυγείο μέχρι και 25 ° C.
