Τον τελευταίο καιρό υπάρχει ένα έντονο ενδιαφέρον σχετικά με το αν η χρήση των βιορυθμών μπορεί να οδηγήσει στην πρόβλεψη για το πότε ένας αθλητής θα αποδώσει καλά ή άσχημα σε μια συγκεκριμένη μέρα. Αν αυτή η θεωρία αποδεικνυόταν αληθινή, τότε θα αποτελούσε ένα σημαντικό εργαλείο στα χέρια των αθλητών και των προπονητών. Τι είναι όμως οι βιορυθμοί και ποιος είναι ο τρόπος εφαρμογής τους;
Η ιδέα αυτή υποστηρίζει, ότι από τη στιγμή της γέννησης, κάθε άνθρωπος αποκτά τρεις κύκλους βιορυθμών με καθορισμένες αλλά διαφορετικές, περιόδους που συνεχίζουν αμετάβλητες για όλη τη ζωή.
Ο πρώτος, ο φυσικός κύκλος, λέγεται ότι επηρεάζει την ενέργεια του ατόμου, την επιθετικότητα, τη δύναμη, την αντοχή, την ανθεκτικότητά του και τη φυσική κατάσταση. Αυτός ο κύκλος κρατάει 23 ημέρες.
Ο δεύτερος, ο συναισθηματικός ή ο κύκλος της ευαισθησίας επηρεάζει την αισιοδοξία, την κρίση, τον χαρακτήρα, τη διάθεση και την ομαδικότητα και κρατάει 28 ημέρες.
Ο τρίτος κύκλος της διανόησης, που θεωρείται ότι ρυθμίζει τη νοητική εγρήγορση, την ευφυϊα, τη λογική, τη μνήμη, τη συγκέντρωση, την ικανότητα ανταπόκρισης, την παρουσία του μυαλού και την ταχύτητα ολοκλήρωσης, διαρκεί 33 ημέρες. Το πρώτο μισό κάθε κύκλου είναι θετικό και το δεύτερο μισό αρνητικό. Οι κρίσιμες ημέρες εμφανίζονται στο ξεκίνημα κάθε κύκλου, όταν ο κύκλος γυρίζει από την αρνητική στη θετική φάση και πάλι στο μέσον, όταν γυρίζει από τη θετική στην αρνητική φάση.
Έτσι, όταν εφαρμόζεται στον αθλητισμό, η θεωρία των βιορυθμών υποστηρίζει ότι οι αθλητές θα αποδώσουν καλύτερα κατά τη διάρκεια των θετικών φάσεων των κύκλων τους, ιδιαίτερα των φυσικών κύκλων τους και λιγότερο καλά κατά τη διάρκεια των αρνητικών φάσεων αυτών των κύκλων. Οι αποδόσεις τις κρίσιμες ημέρες είναι πιθανό να είναι ιδιαίτερα κακές. Για να εξασφαλίσουν, ότι αυτή η θεωρία μπορεί να γίνει εμπορικά εκμεταλλεύσιμη, διάφοροι τολμηροί δημιούργησαν προγράμματα που θα βοηθήσουν τους αθλητές να αποφασίσουν πότε οι βιορυθμοί τους είναι ευνοϊκοί ή όχι.
Κύκλοι και παγκόσμια ρεκόρ
Λίγες επιστημονικές πληροφορίες έχουν υπάρξει για να υποστηρίξουν τη θεωρία αυτή για τον αθλητισμό ή για άλλους χώρους. Σε μια προσπάθεια να ανακαλύψει αν οι βιορυθμοί πράγματι επηρεάζουν την αθλητική απόδοση, ο Brian Quigley (1982) του Πανεπιστημίου του Queensland της Αυστραλίας, έκανε μια έξυπνη μελέτη. Υπολόγισε τις συχνότητες στις οποίες τα 700 παγκόσμια αθλητικά ρεκόρ που έγιναν στους αγώνες του στίβου μεταξύ 1913 και 1977, συνέβησαν στις θετικές, αρνητικές ή κρίσιμες φάσεις των κύκλων βιορυθμών των αθλητών. Αν η θεωρία των βιορυθμών είναι σωστή, ουσιαστικά όλα τα ρεκόρ θα πρέπει να είχαν τεθεί κατά τη διάρκεια της θετικής φάσης του κύκλου του κάθε αθλητή και κανένα κατά τη διάρκεια των αρνητικών ή των κρίσιμων φάσεων. Ο Quigley βρήκε, ότι ο αριθμός των ρεκόρ που τέθηκαν κατά τη διάρκεια καθεμιάς από τις φάσεις αυτές, ταίριαζαν σε μια εντελώς τυχαία κατανομή. Αυτό οδήγησε τον Quigley να καταλήξει στο ότι τα παγκόσμια ρεκόρ συμβαίνουν τυχαία και δεν επηρεάζονται από τους βιορυθμούς. Άλλες παράμετροι εκτός των βιορυθμών εξηγούν τις καλές και τις κακές αποδόσεις στους αγώνες.
Η ώρα της ημέρας
Όμως, πρέπει να σημειώσουμε, ότι το σώμα πράγματι έχει έναν καλά εγκαθιδρυμένο ρυθμό 24 ωρών και ότι εκείνες οι παράμετροι που καθορίζουν την αθλητική απόδοση φτάνουν στο μέγιστό τους, μεταξύ τις 12:00 το μεσημέρι και τις 9:00 το βράδυ και μετά πέφτουν σε ένα ελάχιστο μεταξύ τις 3:00 και τις 6:00 το πρωί (Winget και συνεργάτες, 1985). Έτσι, η απόδοση είναι πάντα καλύτερη το απόγευμα παρά το πρωί και οι αγώνες που γίνονται νωρίς το πρωί είναι λιγότερο πιθανό να παράγουν ρεκόρ, από τους αγώνες που γίνονται το απόγευμα κάτω από ιδανικές περιβαλλοντικές συνθήκες.
Αυτό μπορεί να είναι σημαντικό για δρομείς που σκοπεύουν να κάνουν ρεκόρ σε οποιαδήποτε απόσταση, αλλά ιδιαίτερα στο μαραθώνιο, όπου οι αγώνες γίνονται συνήθως νωρίς το πρωί. Αν αυτό ισχύει, τότε φανταστείτε που θα μπορούσαν να έχουν φτάσει οι επιδόσεις στο μαραθώνιο!
του Βασίλη Κρομμύδα
Δημοσίευση RUNNER 10
