26 – 27 – 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2020
Αρκετές φορές η Ιστορία στάθηκε στο τριήμερο του Οκτωβρίου, άλλοτε με τη γραφή ή την περιγραφή, άλλοτε με την παρουσίαση των γεγονότων που έγιναν κάποια χρονική στιγμή και άλλοτε με τις αφηγήσεις και τις τελετές που στοχεύουν στην υπενθύμιση αυτού του τριημέρου.
Γνωρίζουμε όλοι πολύ καλά τι σημασία που είχε αυτό το τριήμερο στη ζωή μας, ακόμη και όταν αδιάφορα το προσπερνούσαμε απολαμβάνοντας μόνο την ελευθερία της άδειας από τη δουλειά μας και η νεολαία μας από τις σχολικές αίθουσες.
Το φετινό, όμως, τριήμερο του Οκτωβρίου που μας έρχεται μεθαύριο δεν θα μας συγκινήσει με τις παρελάσεις και τις εορταστικές εκδηλώσεις. θα περάσει έτσι απλά κάτω από τις ανακοινώσεις του covid-19, δεν θα έχουμε χρόνο να σκεφτούμε το ίδιο τριήμερο του 1940 με το ιστορικό ΟΧΙ, τόσες έγνοιες γεμίζουν το κεφάλι μας, κανείς δεν μπορεί να μας προσάψει ότι είμαστε λάθος.
Όμως αγαπητοί φίλοι δρομείς, εμείς που πορευόμαστε μέσα στο δρόμο της καθημερινότητας, εμείς που προσδοκούμε τον τερματισμό στο τέλος αυτού του δρόμου, εμείς που η δρομική πορεία μας θα συνεχίζετε, ας σταθούμε για λίγο μόνο σε μια ξεχωριστή για εμένα αφήγηση που άκουσα κάποτε, τότε που η εικόνα ήτανε ο λόγος του παππού, της γιαγιάς, του πατέρα, της μάνας, του δάσκαλου, του γείτονα. Τότε που τα νέα έκαναν μήνες να ακουστούν και κάποιο γράμμα από μακριά ήτανε βάλσαμο στις ψυχές που καρτερούσαν και τα μάτια που αγνάντευαν στο βάθος του κάμπου.
Ο χειμώνας δεν σταμάτησε στο Μάρτη του 1941, το μέτωπο της Αλβανίας είχε σπάσει, έτσι έλεγαν με θλίψη κουνώντας το κεφάλι. Έπεσε το Μέτωπο, μετά από τόσες νικηφόρες μάχες πάνω στα βουνά της Αλβανίας. Και άρχισε ο γυρισμός για αυτούς που ήτανε ακόμη ζωντανοί. Ένας δρόμος επιστροφής στο τόπο τους, με όποιο τρόπο μπορούσαν, με τα κρυοπαγήματα στα πόδια, γεμάτοι πληγές κουβαλούσαν το σώμα τους μαζί με την πίκρα της αποτυχίας. Η σιδηροδρομική γραμμή έγινε ο δείκτης που τους γύριζε πίσω σε έναν τερματισμό χωρίς νικητές, χωρίς ζητωκραυγές.
Είχε αρχίσει να σουρουπώνει όταν στο βάθος στη στροφή της γραμμής του τρένου φάνηκε ένα φως, δεν ήτανε τρένο, δεν είχε δρομολόγιο εκείνη την ώρα, κάποιος ερχότανε, κάποιος γύριζε πίσω.
Ποιος να ήτανε άραγε, άνοιξαν οι σφαλισμένες πόρτες στο άκουσμα των φωνών, μήπως ήτανε ο δικός τους γιός; Ο δικός τους άνθρωπος;
Βγήκαν στο δρόμο και τράβηξαν για το σταθμό, το φως πλησίαζε κοντά τους, κομμένες ανάσες, το σκυμμένο σχεδόν καμπουριασμένο κορμί ορθώθηκε καθώς πλησίαζε, μάζευε τις δυνάμεις του, τους κοίταξε όλους.
«Ο Φώτης» είπαν όλοι με μια φωνή, αγκαλιές, φιλιά, κλάματα έγιναν ένα καθώς όλοι μαζί ανηφόρισαν για το χωριό. Όλοι ήθελαν να μάθουν για τους δικούς τους ανθρώπους.
Με σκυμμένο κεφάλι τώρα ο Φώτης καθισμένος στο παραγώνι του φτωχικού του εξιστορούσε τις δυσκολίες που πέρασε στο δρόμο της επιστροφής, δεν είπε τίποτα για τις τελευταίες μέρες που έζησε στην Τρεμπεσίνα πριν πάρουν τη διαταγή της υποχώρησης.
Φίλοι δρομείς μέχρι και τις αρχές του 2020 εμείς σε κάθε δρομικό αγώνα που συμμετείχαμε περιμέναμε το μετάλλιο του τερματισμού.
Ο Φώτης όμως και όλοι που γύρισαν από το Μέτωπο το 1941 έκαναν τη δική τους δρομική διαδρομή, αμέτρητα χιλιόμετρα και έφτασαν στον τερματισμό τους χωρίς την παραλαβή ενός μεταλλίου.
Όμως τους ΑΞΙΖΕ!!!
Στη μνήμη αυτών που στις 28 Οκτωβρίου 1940 έτρεξαν να πολεμήσουν χαμογελώντας και γέμισαν τα τρένα τραγουδώντας για την Ελευθερία μας.
Μην τους ΞΕΧΑΣΟΥΜΕ δεν τους πρέπει».
Ελένη Μπερτσάτου
