Γλωσσολογία του δρόμου

Από τη στήλη «Τρέχοντας» της Αγγελικής Κοσμοπούλου

Share

Φημισμένη για το λεκτικό πλούτο της, η ελληνική γλώσσα έχει, κι αυτή, τους αναπόφευκτους περιορισμούς της. Ναι, αυτή που διακρίνεται για τις λεπτές αποχρώ­σεις και τις άρτιες φραστικές της συναρμογές, έχει ένα απρόσμενο κενό στο ζωτικό – για εμάς τους δρομείς – χώρο της άθλησης. Η γλώσσα που γέννησε την ορολογία του αθλητισμού κι έπλασε λέξεις εμβληματικές, όπως ο «άθλος» κι ο «αθλητής», αδυνατεί να παρακολουθήσει έναν πολύχρονο δημόσιο διάλογο με θέμα την υπόσταση του δρομέα, που παραμένει ζωντανός κι επίκαιρος στο δυτικό κόσμο.

Αφετηρία για γλωσσολογικές αναζητήσεις ήταν το ξεκαθάρισμα παλιών περιοδικών για το τρέξι­μο – μια αγαπημένη συνήθεια χρόνων, συνυφα­σμένη με τις αυγουστιάτικες διακοπές. Ξεφυλλί­ζοντας τα πολύχρωμα τεύχη, το βλέμμα σταματά σε τεκμήρια της δρομικής ιστορίας της τελευταί­ας εικοσαετίας: διαφημίσεις «εποχής», αξεσου­άρ μιας τεχνολογίας που αλλάζει και αντιφατικά προγράμματα προπόνησης ή ενεργειακής υπο­στήριξης. Ανούσιες πληροφορίες για τον αμύητο ή τον περιστασιακά αθλούμενο, ταξίδι ζωής για εμάς που πλουτίζουμε την καθημερινότητά μας στους δρόμους.

Μες στα πολλά σκαμπανεβάσματα της ύλης, μία παράμετρος παραμένει σταθερή. Απ’ το ’70 και μετά, στον ειδικό Τύπο της Δύσης, ένα απ’ τα πιο αγαπητά θέματα για αρθρογράφους, μπλό­γκερ και αναγνώστες παραμένει η «ιστορική» διάσταση ανάμεσα στους δρομείς και τους τζό­γκερ. Για τους υπέρμαχους της άθλησης, ιδίως για τους δρομείς μεγάλων αποστάσεων, ο όρος «τζόγκερ» έχει χροιά αρνητική, καθώς δηλώνει περιορισμένες σωματικές ικανότητες, χαμη­λές ταχύτητες και μια περιστασιακή σχέση με το άθλημα. O τζόγκερ είναι, εκ προοιμίου, λίγο «ελαφρύς», αφού ακόμα κι αν διακονεί την τέ­χνη του δρόμου δεν την κάνει κεντρικό στοιχείο της ζωής του. Είτε τρέχει για να αδυνατίσει, για να προετοιμαστεί σωματικά για άλλο σπορ ή για να μυηθεί στην άθληση για πρώτη φορά, διαφέρει ουσιαστικά απ’ τον δρομέα – εξ ου και το μελάνι που εξακολουθεί να χύνεται.

Στην αντίπερα όχθη, ο δρομέας βρίσκεται σε άλλη διάσταση. Δεμένος με το άθλημα με βαθείς δεσμούς, βλέπει στο τρέξιμο κάτι περισσότερο από τη σωματική κίνηση που εξ ορισμού περι­λαμβάνει, μπολιάζοντάς το με διαδρομές του νου και της ψυχής – κάποτε σε ανισόποσες δό­σεις. Στη φαινομενική χαλαρότητα του τζόγκερ, ο δρομέας αντιτάσσει μια ολόκληρη φιλοσοφία ζωής, συχνά αφανέρωτη ή μη συνειδητοποιημέ­νη, που περιλαμβάνει μια τεράστια γκάμα – από την πειθαρχία και τις δοκιμασίες της προπόνη­σης ως την πηγαία χαρά της κίνησης και την ασύ­γκριτη ικανοποίηση ενός τερματισμού.

Πότε γίνεται, ωστόσο, κανείς δρομέας; Πώς ορί­ζεται η ταυτότητά του και τι είναι εκείνο που τον συνιστά; Ποια είναι εκείνη η μία στιγμή που ορί­ζει το πέρασμα καθενός από εμάς στον κόσμο των δρομέων; Ύστερα από χρόνια σκέψης, πι­στεύω πως δεν είναι θέμα ούτε «παλαιότητας», ούτε εξοπλισμού. Δεν είναι, σίγουρα, ούτε θέμα επιδόσεων – όσο κι αν κάποτε ξεγελιόμαστε, ο δρομέας δεν κρίνεται απ’ την ταχύτητα. Η δρομι­κή υπόσταση ορίζεται αφενός από την αφοσίωση στο τρέξιμο και, αφετέρου, από την αντιμετώπισή του ως αθλήματος αφ’ εαυτού, κι όχι ως προετοι­μασίας για κάτι άλλο.

Όσο απλοϊκό κι αν ακού­γεται, ο δρομέας τρέχει για να τρέχει. Όχι για να παίξει μπάσκετ μετά, να σηκώσει βάρη στο γυ­μναστήριο ή να πιει μια μπίρα παραπάνω – μα για την ίδια την αναμέτρηση με το δρόμο, το χρόνο και τις δυνάμεις του. Και, με την εμμονή που εύ­κολα αποκτά κανείς, όπως αποδεικνύεται, ανα­γνωρίζει το τρέξιμο ως βασικό συστατικό της αν­θρώπινης εμπειρίας του. Ο δρομέας τρέχει όταν μπορεί αλλά, ακόμα κι όταν δεν τρέχει, όλο γυ­ρίζει τη σκέψη στους δρόμους: σ’ αυτό που ήδη έκανε, σ’ αυτό που θα κάνει, σ’ αυτό που θα μπορούσε ή θα ήθελε να είχε κάνει. Στον αντίποδα, ο τζόγκερ βιώνει το τρέξιμο με συγκλονιστική χαλαρότητα: σαν προοίμιο, σαν διάλειμμα, σαν απασχόληση που, κι αν σταματήσει, θα πλήξει ενδεχομένως την υγεία του, μα δεν θα αλλάξει σε τίποτα τον αυτοπροσδιορισμό του.

Το πέρασμα από τον τζόγκερ στον δρομέα δεν εί­ναι, επομένως, στοιχείο εξέλιξης, ούτε αποτελεί αναγκαία συνθήκη μιας προδιαγεγραμμένης διαδικασίας. Επίσης, δεν μετριέται απαραιτήτως με χιλιόμετρα – αν και τα χιλιόμετρα δυναμώνουν το αποτύπωμά του. Μετριέται, τολμώ να ισχυριστώ, με όρους που παραπέμπουν στον έρωτα: ακατα­νίκητη έλξη, βλέμμα στραμμένο σε κάτι ενίοτε άπιαστο, μια γερή δόση εμμονής και διάθεση να μηδενίζεις μπρος στο αντικείμενο του πόθου.

Δημοσίευση στο Runner νο. 42, της Αγγελικής Κοσμοπούλου

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Τρέξιμο στα χρόνια της -νέας- χολέρας!
Πώς διαχειρίζονται αυτές τις ημέρες οι δρομείς στην Σουηδία; Η Μελίνα Γαλεάδη μοιράζεται μαζί μας την εμπειρία της
Οδηγός αισιοδοξίας
Από τη στήλη «Ιστορίες του δρόμου» της Χριστίνας Φωτεινοπούλου
Ο Κλαρκ Κεντ, το internet και το τρέξιμο
Από τη στήλη «Ιστορίες του Δρόμου» της Χριστίνας Φωτεινοπούλου
Back to Top
runnermagazine.gr
CLOSE
Μετάβαση στο περιεχόμενο