Πρόσφατα η Παγκόσμια Ομοσπονδία στίβου (IAAF) παρουσίασε το νέο σύστημα πρόκρισης για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο για τα αγωνίσματα του στίβου. Με βάση αυτό οι αθλητές θα έχουν τη δυνατότητα να προκριθούν, είτε πιάνοντας τα σχετικά όρια, είτε μέσω του IAAF World Ranking System, του συστήματος αξιολόγησης από τη συμμετοχή σε διάφορους εγκεκριμένους αγώνες.
Όπως ανέφερε μάλιστα η IAAF, o σχεδιασμός έχει γίνει με στόχο περίπου το 50% των αθλητών που τελικά θα αγωνιστούν να προέλθει από τα όρια, και το άλλο 50% από το ranking.
Γιατί αντιδρούν
Οι αποφάσεις αυτές έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από αθλητές, κυρίως δρομείς μεγάλων αποστάσεων, αλλά και ομοσπονδίες, όπως αυτές της Κένυας, της Αιθιοπίας αλλά και των ΗΠΑ.
Ο πρώτος λόγος έχει να κάνει με τα όρια, τα οποία έχουν γίνει αρκετά δύσκολα σε όλα τα αγωνίσματα. Ακόμα και στον Μαραθώνιο, όπου τουλάχιστον στην προηγουμενη διοργάνωση, το όριο ήταν ιδιαίτερα προσιτό (2:19:00 στους άνδρες και 2:45:00 στις γυναίκες) οι απαιτήσεις ανεβαίνουν σημαντικά κάνοντας αρκετά δύσκολο το έργο των δρομέων που κυνηγούσαν το απόλυτο αθλητικό όνειρο, τη συμμετοχή στους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Σε δεύτερο χρόνο, το σύστημα ranking απαιτεί τη συμμετοχή (και διάκριση) σε συγκεκριμένους αγώνες ώστε να συλλεχθούν βαθμοί που στο τέλος θα δώσουν στους καλύτερους το πολυπόθητο εισιτήριο. Ωστόσο, για την ώρα η συμμετοχή σε αυτούς τους αγώνες δεν είναι εύκολη για όλους τους αθλητές, όχι μόνο για προφανείς λόγους (οικονομικούς, μεταφορές κλπ.), αλλά και γιατί απαιτούνται κι εκεί συγκεκριμένες περγαμηνές για να λάβει ένας αθλητής μέρος. Ενδεικτικά, για τον Μαραθώνιο, για να βαθμολογηθεί ένας δρομέας θα πρέπει να έχει τρέξει τουλάχιστον σε έναν Μαραθώνιο και έναν Ημιμαραθώνιο από αυτούς που έχουν τη σχετική έγκριση της IAAF.
Στο πλαίσιο αυτό θα περιοριστεί και ο αριθμός των μαραθωνοδρόμων που θα λάβουν τελικά μέρος στον Ολυμπιακό Μαραθώνιο με το όριο να είναι στους 80 δρομείς σε άνδρες και γυναίκες, αριθμός μειωμένος κατά το ήμισυ με αυτόν στο Ρίο όπου αγωνίστηκαν 155 άνδρες και 156 γυναίκες.
Δεν είναι μόνο ο Μαραθώνιος, όμως. Και στα υπόλοιπα δρομικά αγωνίσματα τα όρια έχουν γίνει εξωφρενικά δύσκολα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα 10.000μ. όπου το όριο (27:38.00) είναι μία επίδοση που πετυχαίνουν ελάχιστοι αθλητές κάθε χρόνο. Παρόμοια και στα 5.000μ. (13:13.00), αλλά και στις μεσαίες αποστάσεις (800μ., 1500μ,. 3.000μ. φυσικά εμπόδια).
Ένας από τους αθλητές που αντέδρασαν έντονα είναι ο Paul Chelimo, ασημένιος ολυμπιονίκης στο Ρίο στα 5.000μ. Ο κενυατικής καταγωγής Αμερικάνος δρομέας μάλιστα πόσταρε στη σελίδα του στα κοινωνικά δίκτυα πως αν ίσχυαν τα όρια το 2016 εκείνος δεν θα είχε πάει καν στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο. Θυμίζουμε πως εκεί κατέλαβε τη δεύτερη θέση.
Στις ΗΠΑ οι αντιδράσεις είναι αρκετά έντονες καθώς αυτή η αλλαγή ενδέχεται να τινάξει στον αέρα το σύστημα πρόκρισης που ακολουθούν εδώ και χρόνια. Ως γνωστόν οι Αμερικάνοι εκτελούν τους αγώνες πρόκρισης για τους ΟΑ και τα παγκόσμια πρωταθλήματα στο εθνικό τους Πρωτάθλημα (trials) όπου οι αθλητές που λαμβάνουν μέρος έχουν πιάσει τα όρια συμμετοχής της παγκόσμιας ομοσπονδίας (ή της Ολυμπιακής Επιτροπής όταν πρόκειται για Ολυμπιακούς Αγώνες). Την τελική συμμετοχή στις μεγάλες διοργανώσεις λάμβαναν οι τρεις πρώτοι στους συγκεκριμένους αγώνες επιλογής. Πλέον, με τα νέα όρια οι αθλητές των ΗΠΑ που θα είναι στην πρώτη τριάδα των trials αν δεν έχουν τα όρια δεν θα μπορούν να λάβουν μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες με αποτέλεσμα να δημιουργείται πρόβλημα με τη διεξαγωγή τους.
Κι όχι μόνο οι Ολυμπιακοί
Οι αλλαγές αυτές δεν γίνονται τυχαία. Μία σημαντική αφορμή αλλά και αιτία είναι και ο περιορισμός των αθλητών που θα λάβουν μέρος, κάτι που με τη σειρά του σημαίνει αυτόματη μείωση της διάρκειας του προγράμματος των αγώνων και – σαν τελικό ζητούμενο – τον περιορισμό του τηλεοπτικού χρόνου.
Στη λογική αυτή η IAAF ανακοίνωσε αλλαγές και σε άλλους αγώνες όπως τα Diamond League απ’ όπου αφαιρούνται από το πρόγραμμα αγωνίσματα μεγαλύτερης απόστασης των 3.000μ. Αυτή η απόφαση προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από δρομείς μεγάλων αποστάσεων, αλλά και από ομοσπονδίες της Αφρικής, καθώς ως γνωστόν πολλοί αθλητές τους διακρίνονται στους συγκεκριμένους αγώνες και κερδίζουν αρκετά χρήματα. Δεν ήταν λίγοι οι αθλητές μάλιστα που δημοσιοποίησαν την αντίθεσή τους με τη συγκεκριμένη απόφαση.
Αν όλα αυτά τελικώς ισχύσουν – και διαρκέσουν – είναι βέβαιο πως θα προκαλέσουν σημαντικές αλλαγές στον αγωνιστικό χάρτη μετατοπίζοντας, ενδεχομένως, δρομείς από τον στίβο στους αγώνες δρόμου, οι οποίοι αποτελούν μία καλή και με πολλές επιλογές πηγή εσόδων για αυτούς.
Εκτός από τις παραπάνω έγιναν μερικές ακόμα αλλαγές σχετικά με τον χρόνο όπου οι μαραθωνοδρόμοι θα μπορούν να πιάσουν το όριο (πλέον θα μπορούν έως το τέλος Μαϊου αντί για το τέλος Ιουνίου) ώστε να μπορούν να προετοιμαστούν καλύτερα για τους Αγώνες. Στα υπόλοιπα αγωνίσματα το χρονικό όριο επίτευξης των ορίων “μεγάλωσε” δίνοντας δύο ακόμα μήνες στους αθλητές (αντί για τον Ιούλιο του 2019 πλέον θα μπορούν από την 1η Μαΐου του ίδιου έτους).
Για τους Έλληνες
Οι εξελίξεις αυτές κάνουν ακόμα πιο δύσκολη τη ζωή των Ελλήνων αθλητών και το όνειρο για μία ολυμπιακή συμμετοχή ακόμα πιο μακρινό. Ιδιαίτερα για τις αποστάσεις αυτή η αλλαγή κάνει τη συμμετοχή στη μεγάλη διοργάνωση σχεδόν άπιαστη. Κι αυτό γιατί στα αγωνίσματα από τα 800μ. και πάνω για να λάβει μέρος ένας αθλητής ή μία αθλήτρια με όριο πρόκρισης θα πρέπει να πετύχει πανελλήνιο ρεκόρ στο αγώνισμά του/της με εξαιρέσεις τα 800μ. στους άνδρες και τα 5.000μ. στις γυναίκες.
Στον Μαραθώνιο τώρα, αν στο Ρίο η χώρα μας εκπροσωπήθηκε από πέντε μαραθωνοδρόμους, δύο άνδρες και τρεις γυναίκες, πλέον η συμμετοχή έστω και ενός φαντάζει “όνειρο”. Για να έχετε μία καλύτερη εικόνα θυμηθείτε ότι ο καλύτερος Έλληνας τα τελευταία τρία χρόνια, ο Χριστόφορος Μερούσης με 2:19:00, θα πρέπει να κάνει 7:30 λεπτά ατομικό ρεκόρ για να καταφέρει να σταθεί στη γραμμή της εκκίνησης του Ολυμπιακού Μαραθώνιου με όριο, ενώ η Γκλόρια Πριβιλέτζιο που είναι η πιο γρήγορη Ελληνίδα το ίδιο χρονικό διάστημα (2:38:39) θα πρέπει να διαλύσει το προσωπικό της ρεκόρ για πάνω από 9 λεπτά!
Σαν να μην έφτανε αυτό και η συμμετοχή μέσω των Gold Label Μαραθωνίων (η πρώτη δεκάδα σε κάποιον χρυσό Μαραθώνιο έπαιρνε αυτόματα εισιτήριο για τους ΟΑ) γίνεται δύσκολη καθώς ο αριθμός των δρομέων που ζούσαν το ολυμπιακό όνειρο μέσω… Gold Label περιορίζεται στους πέντε πρώτους! Ωστόσο, ισχύει ακόμα η δεκάδα τόσο για τους Abbott World Marathon Majors (Μαραθώνιοι Σικάγο, Νέας Υόρκης, Βοστόνης, Βερολίνου, Τόκιο και Λονδίνου), αλλά και του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος του αγωνίσματος.
Για να έχετε καλύτερη εικόνα δείτε τον παρακάτω πίνακα όπου αναγράφονται τα όρια για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2020, τα όρια για τους Αγώνες του 2016 και τα Πανελλήνια ρεκόρ στα δρομικά αγωνίσματα σε άνδρες και γυναίκες.
| Άνδρες | Γυναίκες | |||||
| Παν. ρεκόρ | 2016 | 2020 | 2016 | 2020 | Παν. ρεκόρ | |
| 10.11 | 10.16 | 10.05 | 100 | 11.32 | 11:15 | 10.83 |
| 19.85 | 20.50 | 20.24 | 200 | 23.20 | 22.80 | 22.67 |
| 45.11 | 45.40 | 44.90 | 400 | 52.00 | 51.35 | 50.45 |
| 1:45.00 | 1:45.80 | 1:45.20 | 800 | 2:01.00 | 1:59.50 | 1:59.79 |
| 3:36.74 | 3:36.00 | 3:35.00 | 1500 | 4:06.00 | 4:04.20 | 4:05.63 |
| 13:28.59 | 13:25.00 | 13:13.50 | 5000 | 15:20.00 | 15:10.00 | 15:04.03 |
| 28:07.17 | 28:00.00 | 27:28.00 | 10000 | 32:15.00 | 31:25.00 | 31:36.16 |
| 8:24.01 | 8:28.00 | 8:22.00 | 3000s | 9:45.00 | 9:30.00 | 9:30.72 |
| 2:12 | 2:19:00 | 2:11.30 | Μαραθώνιος | 2:45:00 | 2:29:30 | 2:33:40 |
του Βασίλη Παπαϊωάννου
αρχισυντάκτη RUNNER Magazine
