Η χαρά του ήταν ανάμεικτη με έντονα αισθήματα απογοήτευσης. Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα είχε τερματίσει τον κλασικό Μαραθώνιο και τα επινίκια, που τα γιόρτασε με οικογένεια και φίλους, είχαν ήδη αρχίσει να ξεθυμαίνουν κάτω από το βάρος των νέων γεγονότων. Ο πόνος στα γόνατα, ιδιαίτερα στο δεξί, που τον είχε ελάχιστα απασχολήσει στη διάρκεια του επίπονου αγώνα, τώρα είχε γίνει εντονότερος και δεν τον άφηνε να ολοκληρώσει την προπόνηση. Από τα πρώτα κιόλας χιλιόμετρα, μια ενόχληση στην εξωτερική επιφάνεια του γόνατος τον ανάγκαζε να κοντύνει το διασκελισμό και να ελαττώσει ταχύτητα. Φοβισμένος, σαν να έφθασε η συντέλεια του κόσμου, αναζήτησε ιατρική συμβουλή. Ο γιατρός τον εξέτασε προσεκτικά και απεφάνθη: «Πρόκειται για τυπικό σύνδρομο λαγονοκνημιαίας ταινίας». Κοίταξε τον ειδικό με απορία κι έξυσε το κεφάλι του!
Η λαγονοκνημιαία ταινία είναι μια ισχυρή και πλατιά περιτονία που καλύπτει την εξωτερική επιφάνεια του μηρού και σταθεροποιεί το γόνατο. Εκφύεται από το λαγόνιο οστό της λεκάνης και καταφύεται στην κνήμη, λίγο πιο κάτω από το γόνατο. Όταν το γόνατο βρίσκεται σε έκταση, τότε η ταινία αναπαύεται μπροστά από τον έξω κόνδυλο του μηριαίου. Όταν το γόνατο λυγίζει, η ταινία μετακινείται προς τα πίσω και τρίβεται πάνω στον κόνδυλο. Αυτή η τριβή προκαλεί φλεγμονή του περιοστέου που τον καλύπτει, ενώ ενοχοποιείται για ένα πλήθος ενοχλημάτων, με προεξάρχοντα τον πόνο μετά από παρατεταμένο τρέξιμο.
Στην ιατρική ορολογία, ιδιαίτερα την Αγγλοσαξονική, για λόγους καθαρά εκπαιδευτικούς, αναφέρονται διάφορες παθολογικές καταστάσεις του σκελετού με περίεργα ονόματα, όπως «ο αγκώνας του τένις ή του γκολφ», «ο αστράγαλος του ποδοσφαιριστή», «ο ώμος των κολυμβητών» κλπ. Στην περίπτωση του συνδρόμου της λαγονοκνημιαίας ταινίας, οι ειδικοί προτίμησαν να αναφερθούν με τον όρο «το γόνατο του δρομέα». Παρ’ όλα αυτά, εκτός από τους δρομείς, τα χαρακτηριστικά ενοχλήματα του συνδρόμου εμφανίζονται επίσης σε αθλητές του βάδην, του σκι, σε ποδηλάτες και σε όσους ασχολούνται με το aerobics ή κάνουν ασκήσεις με βάρη.
Οι δρομείς, που κατά κανόνα εμφανίζουν τα χαρακτηριστικά ενοχλήματα, έχουν ασυνείδητα περιπέσει σε συγκεκριμένα σφάλματα τακτικής, ή ανήκουν στα άτομα υψηλού κινδύνου. Έχουν έτσι εντοπιστεί διάφοροι προδιαθεσικοί παράγοντες, που οδηγούν, αργά ή γρήγορα, στην ανάπτυξη του συνδρόμου.
Προπονητικά σφάλματα
Η απότομη, σε σύντομο χρονικό διάστημα, αύξηση του όγκου της προπόνησης εν όψει ενός αγώνα δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την εκδήλωση του συνδρόμου. Έτσι εξηγείται η εμφάνιση των ενοχλημάτων κατά την προαγωνιστική περίοδο.
Επιφάνεια τρεξίματος
Το τρέξιμο σε σκληρή επιφάνεια (τσιμέντο ή άσφαλτος), ή σε κατωφέρεια, συνεπάγεται ιδιαίτερες φορτίσεις. Ακόμα πιο επιβαρυντικό είναι το τρέξιμο στη μια πλευρά του δρόμου.
Παπούτσια
Η χρήση λάθος μοντέλου, όπως για παράδειγμα παπουτσιών που είναι σχεδιασμένα για να προστατεύουν τα πόδια από τον υπερπρηνισμό από δρομείς με ουδέτερο τρέξιμο, δημιουργούν τις απαραίτητες συνθήκες για την ανάπτυξη του συνδρόμου.
Ανατομικοί παράγοντες
Τα ραιβά (στραβά) γόνατα και τα πόδια που παρουσιάζουν πτώση των μεταταρσίων και υψηλή καμάρα, πιστεύεται πως κινδυνεύουν περισσότερο.
Ο πόνος που χαρακτηρίζει το σύνδρομο εμφανίζεται αφότου ο δρομέας έχει ήδη ολοκληρώσει μια συγκεκριμένη διαδρομή, αναγκάζοντάς τον να διακόψει. Μετά λίγα λεπτά διακοπής, ο πόνος ελαττώνεται επιτρέποντας την άσκηση. Ωστόσο, επανεμφανίζεται δριμύτερος με την επανάληψη του τρεξίματος. Οι ενοχλήσεις είναι εντονότερες στον αθλητή που τρέχει σε κατωφέρεια.
Στην κλινική εξέταση, διαπιστώνεται τοπική ευαισθησία στην ψηλάφηση του έξω μηριαίου κονδύλου, μπροστά ακριβώς από τον έξω πλάγιο σύνδεσμο που συγκρατεί το γόνατο. Οι ακτινογραφίες δεν ωφελούν. Αντίθετα, το σπινθηρογράφημα των οστών με ραδιενεργό Τεχνήτιο είναι σε θέση να δείξει το σημείο της φλεγμονής στην οξεία φάση του συνδρόμου. Βέβαια, κανείς δεν είναι πρόθυμος να εκτεθεί στην ιοντίζουσα ακτινοβολία του ακτινολογικού εργαστηρίου, ή στη ραδιενέργεια του Τεχνητίου, χωρίς να υπάρχει σοβαρός λόγος. Τα κλινικά σημεία και τα συμπτώματα του δρομέα δρομολογούν συνήθως τη διαγνωστική σκέψη στη σωστή κατεύθυνση.
Για να δείτε θέματα διατροφής ειδικά για δρομείς πατήστε εδώ.
Η θεραπεία
Από θεραπευτική άποψη, ο αθλητής θα πρέπει:
– να αναπαυθεί ή να μειώσει στο ελάχιστο την ένταση της άσκησης, μέχρις ότου τα ενοχλήματα υποχωρήσουν,
– να εφαρμόσει κρύα επιθέματα στην οξεία φάση,
– να εφαρμόσει θερμά επιθέματα μετά τις πρώτες 24-48 ώρες. Κάποιοι συστήνουν την εναλλαγή κρύου με θερμό, εναλλάξ,
– να αποφεύγει το τρέξιμο σε σκληρή επιφάνεια (τσιμέντο ή άσφαλτος) ή σε κατωφέρεια. Επίσης, οφείλει να αποφεύγει το τρέξιμο στην ίδια πλευρά του δρόμου,
– να επιλέξει άλλα αθλητικά υποδήματα, πιο μαλακά και εύκαμπτα,
– να μην ξεχνά να εκτελεί σε κάθε προπόνηση ειδικές διατατικές ασκήσεις για τη λαγονοκνημιαία ταινία.
Ο γιατρός από τη δική του πλευρά μπορεί:
– να αναγράψει αντιφλεγμονώδη μη στεροειδή φάρμακα,
– να προβεί σε τοπική έγχυση κορτιζόνης και να συμβουλεύσει ανάπαυση,
– να προτείνει ειδικά ορθοπεδικά πέλματα (από σιλικόνη συνήθως) για την αντιμετώπιση της υπάρχουσας ραιβογωνίας ή μιας κοιλοποδίας με πτώση των μεταταρσίων. Σε διαπιστωμένη ανισοσκελία προτείνει ειδικά πέλματα, ή τροποποιήσεις στα υποδήματα, για την εξουδετέρωσή της.
– να προβεί σε χειρουργική επέμβαση, δηλαδή είτε σε μερική διατομή της κατάφυσης της λαγονοκνημιαίας ταινίας, είτε στην επιμήκυνσή της για να αρθεί η τάση που ασκεί στον έξω μηριαίο κόνδυλο.
Το «γόνατο του δρομέα» διαφεύγει συχνά από τη διαγνωστική σκέψη του γιατρού, ίσως γιατί δεν υπάρχουν συγκεκριμένα απεικονιστικά κριτήρια για την έγκαιρη εντόπισή του. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο ίδιος ο αθλητής είναι εκείνος που θα βάλει τις βάσεις της διάγνωσης, πάνω σε μια ακριβή περιγραφή των ενοχλημάτων και σε μια καταγραφή των προπονητικών συνηθειών της κάθε μέρας.