Είναι σίγουρα από τους πιο διάσημους “φίλους” των δρομεών ενώ η πτώση του πολλές φορές μπορεί να προκαλέσει το φόβο. Ο Αιματοκρίτης είναι ένα από τα πιο σημαντικά βιοχημικά δεδομένα και ο προσδιορισμός του πραγματοποιείται στα πλαίσια μας γενικής εξέτασης αίματος. Σε συνεργασία πάντα με το γιατρό μας που είναι σε θέση να εκτιμήσει κάθε φορά τις τιμές του, μπορεί να “προλάβει” ανεπιθύμήτες καταστάσεις που προέρχονται από υπερπροπόνηση, κακή διατροφή ή παθολογικά αίτια αλλά και να μας υποδείξει αν είμαστε σε θέση να φέρουμε σε πέρας τους επικείμενους στόχους μας.
Τί είναι όμως πραγματικά και τι δείχνει η μέτρηση του; πρέπει να κάνουμε συχνά εξετάσεις ή αρκεί μια φορά το χρόνο; Διαβάστε το κείμενο που ακολουθεί και θα λύσετε αυτές και πολλές άλλες απορίες που ίσως σας γεννιούνται κάθε φορά που διαβάζεται μια εξέταση αίματος.
Αιματοκρίτης (HT ή HCT ή PCV)
Είναι συνήθως ο πρώτος δείκτης που συναντά κανείς όταν πέσει στα χέρια του μια γενική εξέταση αίματος. Εκφράζει το ποσοστό του όγκου των ερυθρών αιμοσφαιρών στο αίμα δηλαδή την επί τοις εκατό αναλογία τους ανά μονάδα όγκου του αίματος. Οι φυσιολογικές τιμές του κυμαίνονται κατά μέσο όρο σε 40-52% για τους άνδρες και σε 36-48% για τις γυναίκες. Φυσικά οι τιμές της κάθε εξέτασης μπορεί να διαφοροποιηθεί από εργαστήριο σε εργαστήριο, ανάλογα με τις συνθήκες της μέτρησης αλλά και την ηλικία του εξεταζομένου.
Ο αιματοκρίτης αποτελεί βασικό δείκτη της κατάστασης ενυδάτωσης, αναιμίας ή σοβαρής απώλειας αίματος του σώματος, καθώς και της ικανότητας του σώματος να μεταφέρει οξυγόνο. Η εμφάνιση μειωμένου αιματοκρίτη μπορεί να οφείλεται είτε σε υπερυδάτωση, η οποία αυξάνει τον όγκο πλάσματος, είτε σε μείωση του αριθμού των ερυθροκυττάρων, η οποία προκαλείται από αναιμίες ή απώλεια αίματος. Αυξημένος αιματοκρίτης μπορεί να αποτελεί ένδειξη απώλειας υγρών, όπως στην περίπτωση αφυδάτωσης, θεραπείας με διουρητικά και εγκαυμάτων, ή σε αύξηση του αριθμού των ερυθροκυττάρων, όπως στην περίπτωση καρδιαγγειακών και νεφρικών διαταραχών, αληθούς πολυκυτταραιμίας και μειωμένου αερισμού. Στις περιπτώσεις αθλητών ωστόσο υπάρχουν μερικές ακόμη ερμηνείες που θα πρέπει όμως να δίνονται από τον προσωπικό σας γιατρό.
Η χαμηλή του τιμή συνδυάζεται άρρηκτα και με πτώση της αγωνιστικής απόδοσης καθώς πολύ απλά σημαίνει ότι το αίμα σας δεν είναι πλούσιο σε ερυθρά αιμοσφαίρια, μεταφορείς δηλαδή του οξυγόνου στους μυς, με αποτέλεσμα να πέφτει το επίπεδο της αντοχής. Γρήγορη κόπωση, νευρικότητα, άγχος είναι μερικά από τα πρώτα συμπτώματα.
Η άνοδος της τιμής του μπορεί να γίνει με τη βελτιώση της διατροφής, τη λήψη συμπληρωμάτων διατροφής κ.α. Σε κάθε περίπτωση ο προσωπικός σας γιατρός είναι αυτός που θα πρέπει να σας ορίσει το σωστό τρόπο αντιμετώπισης ενώ ο συστηματικός έλεγχος της τιμής του, μέσω των γενικών εξετάσεων αίματος, αποτελεί εχέγγυο για την πρόληψη καθε είδους προβλήματος.