Λίγες εβδομάδες πριν, σ’ ένα από τα πιο λαμπερά κυριακάτικα πρωϊνά που θυμάμαι, κατεβαίναμε οικογενειακώς στο Σύνταγμα για τον Ημιμαραθώνιο της Αθήνας. Με την προσμονή που έχει κανείς πριν τους αγώνες, αυτό το ιδιότυπο καρδιοχτύπι που δεν έχει ίχνος αγωνίας ούτε σχέση με το προσδοκώμενο αποτέλεσμα, μα έχει για μόνο οδηγό τη χαρά. Κατηφορίσαμε τη Βασιλίσσης Σοφίας, χαιρετηθήκαμε εγκάρδια με φίλους, πήραμε μυρωδιά της γιορτής και φτάσαμε στην αφετηρία. Στριμωχτήκαμε κυριολεκτικά μέσα στο πλήθος, έτσι καθώς ήταν ασφυκτικά γεμάτοι οι διάδρομοι, και βαλθήκαμε να κάνουμε χαλαρές διατάσεις και να δένουμε καλύτερα τα κορδόνια μας περιμένοντας. Κι έπειτα σήκωσα το βλέμμα και το άφησα να φτάσει μακριά, όσο έβλεπα, όσο μπορούσα.
Δεν ήταν η πρώτη φορά που βρέθηκα να παρατηρώ το πολύχρωμο πλήθος να ετοιμάζεται στην αφετηρία ενός αγώνα δρόμου. Για την ακρίβεια, ήταν μία από πολλές, πάμπολλες στην εικοσαετία που τρέχω. Μα η απρόσμενη εικόνα αυτής της ανθρώπινης γραμμής, η αίσθηση που απέπνεε η συλλογικότητα, ήταν κάτι διαφορετικό. Πρωτόγνωρο για μένα, καινούργιο για την πόλη. Ενδεικτικό μιας αλλαγής που τη μυρίζεσαι λίγο-λίγο μα αναζητάς ευκαιρία για να τη συνειδητοποιήσεις για τα καλά, χωρίς να αναρωτιέσαι αν γελάστηκες.
Ναι, είναι πολύς καιρός που οι δρομείς που βλέπω στο δρόμο πληθαίνουν. Που οι αγώνες πολλαπλασιάζονται, μαζί και οι συμμετοχές. Που οι συζητήσεις για το αν «έτρεξες», ή «θα τρέξεις» ή «τι χρόνο έκανες» μοιάζουν να αφορούν ένα ευρύτερο ακροατήριο. Που υπάρχει κόσμος που συναντιέται για μια προπόνηση με τη χαλαρότητα ενός διαλείμματος για καφέ. Που ο προγραμματισμός της συμμετοχής σε αγώνες θυμίζει σε λαχτάρα τον προγραμματισμό των διακοπών. Ναι, είναι πολύς καιρός που βλέπω συχνά ποδήλατα. Σε προπονήσεις και σε καθημερινές διαδρομές, σε αγώνες και μετακινήσεις της μέρας. Είναι καιρός που το μάτι μου έχει εξοικειωθεί με τις γρήγορες κινήσεις του αναβάτη: τις νευρικές διαδρομές, το πέρασμα της αλυσίδας για να ασφαλίσει το πολύτιμο απόκτημα, το δίπλωμα ενός σπαστού οχήματος.
Δεν ήταν πάντα έτσι. Θυμάμαι πολύ καθαρά την εποχή που άρχισα να τρέχω, δυο δεκαετίες πριν, όταν ήταν – δεν ήταν στην πόλη καμιά τρακοσαριά φανατικοί δρομείς. Μαζί προπονούμασταν, μαζί αγωνιζόμασταν, μαζί γυρίζαμε την Ελλάδα για να πάρουμε μέρος σε κάθε έναν από τους λιγοστούς οργανωμένους δρόμους. Οι «άλλοι», συντριπτική πλειοψηφία, μας κοίταζαν σαν αξιοπερίεργο, μας έκαναν χάζι. Δεν ταιριάζαμε στην αίσθησή τους για τη ζωή. Έμοιαζε ακατανόητο το πάθος μας, τρέλα η προσήλωσή μας. Θυμάμαι τους παλιούς μαραθώνιους, πριν την Ολυμπιάδα της Αθήνας, με το ένα ρεύμα κλειστό στη Μαραθώνος και το άλλο γεμάτο αυτοκίνητα που αγκομαχούσαν στο κυριακάτικο μεσημέρι και οδηγούς που μας λοιδωρούσαν στο Σταυρό, στην πιο δύσκολη καμπή του αγώνα. Θυμάμαι τις γιαγιάδες που σταυροκοπιόντουσαν όταν μας έβλεπαν τα καλοκαίρια να τρέχουμε στα νησιά και τους νταλικέρηδες που άνοιγαν το παράθυρο και ρωτούσαν υποτιμητικά αν δεν είχαμε κάτι καλύτερο να κάνουμε. Θυμάμαι το πείσμα μας, το πείσμα που γεννιέται από αυτό που αγαπάς, όταν επιμένεις κόντρα στις συνθήκες.
Από τότε άλλαξαν πολλά, χρόνο τον χρόνο, αγώνα τον αγώνα. Και τον τελευταίο χρόνο, το αθλητικό ρεύμα στην Αθήνα έγινε κάτι περισσότερο από εμφανές. Αναδύθηκε ως αναντίρρητο φαινόμενο, καταγράφηκε ως πραγματική αλλαγή στη ζωή της πόλης. Δεκάδες ερασιτέχνες αθλητές βγήκαν στους δρόμους και στα πάρκα για να αναμετρηθούν με τις δυνάμεις τους, να δαμάσουν την απόσταση, να γνωρίσουν αυτή τη χαρά. Το τρέξιμο και το ποδήλατο έγιναν πρώτα αποδεκτά συστατικά ζωής κι έπειτα μόδα. Δεν ξέρω πόσο θα κρατήσει, ούτε πού θα κατασταλάξει όλο αυτό όταν περάσει ο πρώτος ενθουσιασμός. Δεν ξέρω αν θα γίνει άλλη μια παροδική τάση, όπως τόσες που προηγήθηκαν. Ξέρω όμως σίγουρα, χωρίς ίχνος αμφιβολίας, πως κάποιοι θα μαγευτούν από τη διαδρομή, θα εμπνευστούν από την προσπάθεια, θα αγαπήσουν τον κάματο. Ξέρω πως κάποιοι θα αποκτήσουν μια ιδιότυπη μονάδα μέτρησης για τις μέρες τους: τη χαρά των ανοιχτών δρόμων. Θα δαμάσουν την απόσταση, θα ξεπεράσουν τους φόβους, θα δουν να γεννιέται μέσα τους κάτι πρωτόγνωρο. Κάποιοι θα αρκεστούν σ’ αυτό, στην κατάκτηση της μίας φοράς ή της μιας φάσης ζωής, που θα τη θυμούνται εσαεί και θα την επικαλούνται ως σημάδι δύναμης και τόλμης. Άλλοι θα αρχίσουν, θα σταματήσουν και ίσως κάποτε αρχίσουν ξανά, με την ελαφρότητα που χαρακτηρίζει τις περιστασιακές σχέσεις. Κι άλλοι θα μείνουν εκεί, στους ανοιχτούς δρόμους. Θα ακούν την καρδιά να χτυπά δυνατά, θα απολαμβάνουν κάθε βήμα, θα ταξιδεύουν το βλέμμα σε μαλακούς λόφους και ασφάλτινες διαδρομές, θα σταματούν να μυρίσουν γύρω τους τη ζωή. Με τον τρόπο του έρωτα.
Δημοσίευση στο Runner 77, της Αγγελικής Κοσμοπούλου
